مبانی هستی شناختی سبک زندگی طیبه از دیدگاه قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مؤسسه آموزش عالی بندکتری تفسیر تطبیقی، مؤسسه آموزش عالی بنتالهدی، جامعة المصطفی العالمیه، قم، ایران.ت الهدی

2 دانشیار فرهنگ و ارتباطات، عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران.

3 دانشیار روانشناسی تربیتی، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه، قم، ایران. (نویسنده مسئول)

4 استادیار تفسیر و علوم قرآن، عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران.

چکیده

«سبک زندگی» بیانگر ظهور الگوواره های نوین در عرصه علوم اجتماعی است. خاستگاه متفاوت سبک‌های زندگی بشر را می‌توان در باورها، تفکرات، مبانی، پیش فرض ها، نوع نگاه به انسان، هستی، اهداف، زندگی، ارزشها و در الگوهای رفتاری بشر جست‌وجو کرد. در نوشتار پیش رو، با بهره گیری از روش تحلیلی و توصیفی به روش اسنادی در منابع قرآنی و کتاب های مربوط به مبانی هستی شناختی، سبک زندگی به بحث و بررسی گذارده شده است. بررسی مهم ترین «مبانی هستی شناختی سبک زندگی از دیدگاه قرآن»، چارچوب کلی و استانداردهای سبک زندگی مؤمنانه و در مرحله متعالی تر، سبک زندگی طیبه را تعیین می کند و موجب تمایز این نوع سبک زندگی از دیگر سبک های زندگی رایج در دنیای مدرن می شود. در واکاوی «مبانی هستی شناختی»، نوعی جهان بینی به دست آمد که نشان می دهد نگاه به هستی یا الهی و توحیدی است (یعنی دارای هویت از اویی و به سویی) و یا الحادی و مشرکانه. پذیرش هر یک از این مبانی آثار و تبعاتی دارد و هر کدام الگوهای رفتاری و سبک زندگی متناسب با خود را در بعد فردی و اجتماعی می آفریند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ontological Foundations of Pure Lifestyle from the View of the Holy Quran

نویسندگان [English]

  • Halimeh Akhlaghi 1
  • Hussein Sharafodin 2
  • Mohammad Mahdi Safouraei Parizi 3
  • Gholam Ali Azizikia 4
1 Ph.D. in Comparative Interpretation, Higher Education Institute of Bint al-Hoda, Al-Mustafa International University, Qom, Iran.
2 Associate Professor of Culture and Communications, Faculty Member of Imam Khomeini Education and Research Institute, Qom, Iran.
3 Associate Professor of Educational Psychology, Faculty Member of Al-Mustafa International University, Qom, Iran. (Corresponding Author)
4 Assistant Professor of Interpretation and Sciences of Quran, Faculty Member of Imam Khomeini Education and Research Institute, Qom, Iran.
چکیده [English]

The lifestyle is the emergence of new paradigms in social sciences. Seeking different origin of the mankind's lifestyles is possible in the beliefs, thoughts, foundations, assumptions, kind of approach to human, existence, objectives, life, values, and behavioral patterns. In this study, by descriptive-analytical and documentary methods, the lifestyle was discussed from the view of Quranic references and other books related to ontological foundations. Investigating the most important ontological foundations of lifestyle from the view of the Quran determines the overall framework, the believable lifestyle standards, and in the next stage, the pure lifestyle and it also differentiates the pure lifestyle from other current lifestyles in the modern world. In search of ontological foundations, a kind of worldview was found that it shows that the approach to existence can be divine and monotheistic (that is, having an identity which is both "from God" and "moving towards God"), and/or atheistic and polytheistic. Accepting each of these foundations has some effects and consequences and creates different behavioral patterns and lifestyles which are appropriate to themselves in individual and social dimensions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • lifestyle
  • pure life
  • traditions
  • purposefulness
  • identity
قرآن کریم
 نهج البلاغه
ابازری، یوسف.، و چاوشیان، حسن (1381). از طبقه اجتماعی تا سبک زندگی. رویکردهای نوین در تحلیل جامعه شناختی هویت اجتماعی. نشریه نامه علوم اجتماعی، 20(10)، 3-27.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414). لسان العرب‏. بیروت: دار صادر.
آدلر، آلفرد (1370). روان­شناسی فردی. مترجم: زمانی شرفشاهی، حسن. تهران: تصویر دوم.
آموزش و پرورش (1390). مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جهوری اسلامی ایران، بی نا: بی­ جا.
جبارپور، محمد (1389). مبانی هستی شناسی سبک زندگی رایج زیر زمین زندگی. نشریه سوره،  46(-)، 67-69.
خلیلیان اشکذری.، محمدجمال.، و همکاران (1393). معیار و شاخصه های پیشرفت انسانی از دیدگاه اسلام. قم: مؤسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی؟ره؟.
دهخدا، علی ­اکبر (1373). لغت ­نامه دهخدا. تهران: مؤسسه انتشارات چاپ دانشگاه تهران.
راغب اصفهانى، حسین­ بن محمد (1412 ). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: دارالعلم الدار الشامیة.
شجاعی، محمد (1388). بازگشت به هستی. تهران: کانون اندیشه جوان.
شریفی، احمد حسین (1391). سبک زندگی به عنوان شاخصی برای ارزیابی سطح ایمان. نشریه معرفت فرهنگی اجتماعی، 3(3)، 52-67.
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (1380). مبدا و معاد. مترجم: ذبیحی، محمد. قم: انتشارات اشراق.
طباطبایی، سید محمدحسین (1374). نهایة الحکمه. مترجم: شیروانی، علی. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
طباطبایى، سید محمدحسین (1417).‏ المیزان فى تفسیر القرآن‏. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین.
علیزاده، مهدی (1391)، سبک زندگی اسلامی- ویژگی‌ها و پیامدها،  پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (ایسکا).
عمید، حسن (1381)، فرهنگ عمید. تهران: امیرکبیر.
فراهیدى، خلیل­ بن احمد (1410). کتاب العین. قم: انتشارات هجرت.
کیاشمشکی، ابوالفضل (1387)، جهان­ شناسی در قرآن. تهران. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
گروه نویسندگان (1391)، فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی. تهران: مؤسسه فرهنگی مدرسه برهان.
گیدنز، آنتونی (1385)، تجدد و تشخص. تهران: نی.
مجلسی، محمدباقر (بی­ تا). بحارالانوار. بیروت: دارالکتب الاسلامیه.
مصباح یزدی، محمدتقی (1383). آموزش فلسفه. تهران: امیر کبیر.
مصباح یزدی، محمدتقی(1392). اولویت تحقق سبک زندگی اسلامی. نشریه معرفت، 3(22)، 5-14.
مطهری مرتضی (1358). مجموعه آثار. قم: صدرا.
معین، محمد (1386)، فرهنگ معین. تهران: نگارستان کتاب.
مکارم شیرازى، ناصر (1374). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الإسلامیه،
مهدوی­ کنی، محمد سعید (1387). مفهوم سبک زندگی و گستره آن در علوم اجتماعی. نشریه تحقیقات فرهنگ،1(1)،  199-230.
مؤدب، رضا (1388). مبانی تفسیر قرآن. قم: انتشارات دانشگاه قم.