شرطیت اذن زوج در فعالیت های سیاسی زوجه از دیدگاه امامیه و حنفیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم ، قم، ایران. (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه قم، قم، ایران.

3 عضو هیئت علمی گروه حقوق، دانشگاه حضرت معصومه، قم، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی شرطیت اذن زوج در فعالیت های سیاسی زوجه از دیدگاه امامیه و حنفیه به صورت کتابخانه ایی و به شیوه توصیفی-تحلیلی انجام شد. چون خانواده بنیادی ترین نهاد جامعه است، خدای متعال به روابط همسران توجه ویژه ای دارد و دستورات و مقررات خاصی را بر اساس رأفت و رحمت بر روابط آنها وضع کرده است. از جمله این دستورات، قراردادن مرد در جایگاه مدیر و سرپرست خانواده است که لازمه این سرپرستی، لزوم هماهنگی زوجه با زوج برای انجام فعالیت هایش است و شارع مقدس این امر را با وضع شرطیت اذن زوج در فعالیت های زوجه محقق کرده است. بر این اساس، فعالیت های سیاسی زنان در قلمرو شرطیت اجازه شوهران قرار می گیرد که برای بررسی نظرات فقهای امامیه و حنفیه در این باره می توان به موضوع خروج زن از منزل و اشتغال زن مراجعه کرد و دیدگاه آنها را به دست آورد؛ بدین صورت که در بحث خروج زن از منزل، مشارکت زنان در فعالیت های سیاسی کشور و در مورد اشتغال زن، دستیابی به مناصب سیاسی قابل طرح است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Stipulation of the Husband's Permission for Her Wife's Political Activities from the Viewpoint of Imamiyeh and Hanafiyeh

نویسندگان [English]

  • Roghayeh Javidi 1
  • Mohammad Reza Ahmadi 2
  • Seyed Kazem Mostafavinia 3
1 Ph. D. Student in Political Sciences, Baqir al-Olum University, Qom, Iran. (Corresponding Author)
2 Ph. D. Student in Jurisprudence and Principles of Islamic Law, University of Qom, Qom, Iran.
3 Faculty Member of Law Department, Hazrat-e Masoumeh University, Qom, Iran.
چکیده [English]

This research has been conducted with the purpose of investigating the stipulation of the husband's permission for her wife's political activities from the viewpoint of Imamiyeh and Hanafiyeh with the help of library method and it is a descriptive-analytical study. Because the family is the most fundamental social institution, God pays special attention to the couple's relationships and sets up special orders and rules based on mercy. One of those orders as an example is the need for the wife to coordinate with her husband, as the family manager, for doing her activities and the holy legislator has realized that by setting up the stipulation of the husband*d's permission for her wife's activities; thus, the women's political activities are within the realm of the stipulation of their husbands' permission. For reviewing the Imamiyeh and Hanafiyeh jurisprudents' viewpoints about this case, we can refer to the issues of the exit of women from home and their employments. In the cases of the exit of women from home, the women's participation in the political activities of country, and the women's employment, what is important is the achievement of political positions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • women's political activities
  • stipulation of the husband's permission
  • Imamiyeh jurisprudents
  • Hanafiyeh jurisprudents
قرآن کریم
نهج البلاغه
بن حنبل، احمدبن محمد (1419). مسند الامام احمد بن حنبل. بیروت: عالم الکتب.
ابن عابدین (1415الف). حاشیة رد المحتار. بیروت: دار الفکر.
ابن عابدین، علاءالدین (1415ب). تکملة حاشیة رد المحتار. بیروت: دارالفکر.
ابوالسعود، محمدبن محمد (1419). تفسیر ابو السعود. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
امین، سیده نصرت (بانوی اصفهانی) (1389). مخزن العرفان فی تفسیر القرآن. اصفهان: گلبهار.
آلوسی، سید محمود (1420). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. بیروت: دار الکتب العلمیه.
بجنوردى، سیدحسن بن آقا بزرگ موسوى (1377). القواعد الفقهیة. قم: نشر الهادی.
بحرانی، یوسف بن احمد (1391). الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
بخاری، محمدبن اسماعیل (1389). جامع الصحیح البخاری. تهران: شیخ الاسلام احمد جام.
ترمذی، محمد بن عیسی (1421). الجامع الصحیح سنن الترمذی. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
الجزیری، عبدالرحمن.، الغروی، سیدمحمد.، و مازح، شیخ یاسر (1419). الفقه علی المذاهب الأربعة و مذهب أهل البیت؟عهم؟. بیروت: دارالثقلین.
جوادی آملی، عبدالله (1383). تسنیم: تفسیر قرآن کریم. قم: نشر إسراء.
خوئی، سید ابوالقاسم (1410). منهاج الصالحین. قم: مهر.
خوئی، سیدابوالقاسم (1417). موسوعة الإمام الخوئی‏. قم: مؤسسة احیاء آثار الامام الخویی.
رازی، ابوالفتوح حسین بن علی (1376). روض الجنان و روح الجنان. مشهد: بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی.
رحمانی، امیر (1391). بررسی فقهی مدیریت در روابط زن و شوهر. قم: دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم.
رهبر، مهدی (1388). بررسی تطبیقی نظرات شیعه و اهل سنت در مورد اشتغال بانوان. نشریه علمی- ترویجی بانوان شیعه، 22 (6)، 45-66.
زمخشری، محمود (1373). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. قم: نشر البلاغه.
سایت پاسخ به سؤالات فقه و معارف اسلامی جامعه الزهرا؟عها؟ (1395). http://www.pasokhbesoalat.ir
السرخسی (1414). المبسوط. بیروت: دارالمعرفة.
السمرقندی، علاءالدین (1414). تحفة الفقهاء. بیروت: دارالکتب العلمیه.
شبر، سیدعبدالله (1393). تفسیر القرآن الکریم. تهران: اسوه.
طباطبایی، سید محمد حسین (1374). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طبرسی، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: ناصرخسرو.
طوسی، محمدبن حسن (1371). التبیان فی تفسیر القرآن. قم: سازمان تبلیغات اسلامی.
طوسی، محمدبن حسن (1388). المبسوط فی فقه الإمامیة. تهران: المطبعۀ الحیدریۀ.
طهماز، عبدالحمید محمود (1430). الفقه الحنفی. دمشق: دارالقلم.
طیب، سیدعبدالحسین (1378). اطیب البیان فی تفسیر القرآن. تهران: اسلام.
فیض کاشانی، ملامحسن (1373). تفسیر الصافی. تهران: مکتبۀ الصدر.
قرشی، سیدعلی اکبر (1377). تفسیر أحسن الحدیث. تهران: بنیاد بعثت.
القشیری النیسابوری، لابی الحسین مسلم بن الحجاج  (1418). صحیح مسلم. بیروت: عالم الکتب.
کاشانی، ابی بکر (1387). البدائع الصنائع. قم: تبیان.
کاشانی، محمدبن مرتضی (1410). تفسیر المعین. قم: کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی.
مجلسی، محمدباقر (1379). بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الأئمة الاطهار. مترجم: خسروی، موسی. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
المصری، ابن نجیم (1418). البحر الرائق. بیروت: دارالکتب العلمیه.
مغنیه، محمدجواد (1424). الکاشف. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
مکارم شیرازی، ناصر (1427). استفتائات جدید. قم: مدرسه امام علی بن ابیطالب؟ع؟.
مکارم شیرازی، ناصر.، و همکاران (1380). تفسیر نمونه. قم: مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت؟عهم؟.
موسوی خمینی، روح الله (1379). تحریر الوسیله. قم: دارالعلم.
نجفی، محمدحسن (1374). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
نسائی، احمد بن علی (1415). سنن النسائی المسمی بالمجتبی. بیروت: دارالفکر.
هادوی تهرانی، مهدی (1376). ضوابط شرعی اشتغال بانوان. نشریه پیام حوزه، 14. https://hawzah.net/fa/Magazine
یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم (1380). العروة الوثقی مع تعالیق الإمام الخمینی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ؟ره؟.