مؤلفه های حفظ کرامت زن و نقش تربیتی آن در سبک زندگی اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار علوم تربیتی، عضو هیئت علمی دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های حفظ کرامت زن و تبیین نقش تربیتی آن در سبک زندگی اسلامی است که به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفت. داده های پژوهش پس از بررسی منابع موجود و مرتبط، با استفاده از فرم های فیش برداری جمع آوری شد و با شیوه های کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. دستاورد این پژوهش، شناسایی شش مؤلفه حفظ کرامت زن شامل آگاهی از توانمندی های سرشتی، توجه به توانمندی های اکتسابی، توجه به نتیجه کرامت، پرورش حیا، پرورش عزت نفس، آشنایی با حقوق خویش است. همچنین پنج نقش تربیتی در سبک زندگی اسلامی شناسایی شد که عبارتند از: شکل گیری شخصیت سالم، تقویت دین داری، آراستگی به رفتار عزتمندانه در زندگی، کنترل خود از آلودگی ها، افزایش مسئولیت پذیری اجتماعی. توجه به این مؤلفه ها می تواند زندگی زنان جامعه را به سمت زیست دین دارانه هدایت کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Aspects of Maintaining of the Women's Dignity and Its Educational Role in the Islamic Lifestyle

نویسنده [English]

  • Ali Naghi Faghihi
Associate Professor of Educational Sciences, University of Qom, Qom, Iran.
چکیده [English]

The objective of this descriptive-analytical research is to identify the aspects of maintaining of the women's dignity and explain its educational role in the Islamic lifestyle. After studying current related texts, the research data were gathered by the note-taking forms and then they were qualitatively analyzed. This research concluded that there are six aspects of the women's dignity including the awareness of inherent abilities, the awareness of acquired abilities, the attention to the result of dignity, the growth of modesty, the growth of self-esteem, and the awareness of rights. Furthermore, five educational roles were identified in the Islamic lifestyle: forming healthy personality, growing religiosity, having respectful behavior in the life, avoiding impurities, and enhancing social responsibility. Considering these aspects can lead the women's life to a religion-based life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • women's dignity
  • aspects
  • educational role
  • Islamic lifestyle
قرآن کریم (1388). مترجم: شیرازی، ناصر مکارم. قم: اسوه.
آمدی تمیمی، عبدالواحد (1373). غررالحکم و دررالکلم. شرح: خوانساری، محمد تقی. تهران: دانشگاه تهران.
اکبری، محمدرضا (1376). تحلیل نو و عملی از امر به معروف و نهی از منکر. تهران: پیام عترت.
اکلشال، رابرت (1385). مقدمه ای بر ایدئولوژی های سیاسی. مترجم: قایدشرفی، محمد. تهران: نشر مرکز.
حرانی، حسن بن علی بن شعبه (1404ق). تحف العقول. قم: جامعه مدرسین.
حیدری‌فرد، معصومه (1391). حیا از منظر آیات و روایات، آثار و پیامدهای فردی و اجتماعی آن. پایان نامه کارشناسی معارف. مدرسه علمیه حضرت زینب؟عها؟: مشهد.
دوبووار، سیمون (1385). جنس دوم: حقایق و اسطوره ها. مترجم: صنعوی، قاسم. تهران: انتشارات توس.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1416). المفردات فى غریب القرآن. بیروت: دارالعلم الدارالسامیه.
رشاد، علی اکبر (1380). دانشنامه امام علی؟ع؟. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
سبحانی نژاد، مهدی.،  و آبنیکی، زهرا (1391). بررسی میزان توجه به مؤلفه‌های مسئولیت‌پذیری اجتماعی در محتوای برنامه درسی دوره متوسطه نظری ایران در سال 1390- 1389. نشریه اندیشه‌های نوین تربیتی، 1(8)، 59 - 106.
سلیمانی اردستانی، عبدالرحیم (1385). آشنایی با ادیان (کتاب مقدس). قم: انجمن معارف اسلامی ایران.
شریفی، احمدحسین (1391). همیشه بهار، اخلاق و سبک زندگی اسلامی. قم: معارف‏.
شیروانی، علی (1385). نهج‌الفصاحه. قم: دارالفکر.
طاهری، ابوالقاسم (1384). آسیب شناسی شخصیت و کرامت انسان. نشریه پژوهش‌های فقهی، 3(1)، 61 -80.
طباطبایی، محمدحسین (1382). المیزان فی تفسیر‌القرآن. قم: اسلامی.
 عالمیان، علی اکبر (1387). کرامت انسان در نهج البلاغه. مجموعه مقالات اصول و مبانی کرامت انسان. تهران: نشر عروج.
فقیهی، علی‌نقی.، و شکوهی یکتا، محسن (1392). بررسی عوامل تربیتی و روان شناختی مؤثر بر دین داری دانشجویان: برداشتی از احادیث. نشریه پژوهش‌های کاربردی روان شناختی، 2(4)، 115- 132.
فیض الاسلام، علی‌نقی (1383). ترجمه و شرح نهج البلاغه. تهران: فقیه.
کاوندی، زینب.، و صفورایی، محمدمهدی (1391). عزت نفس، احترامی به ملکوت خویشتن با نگاهی از دریچه روان شناسی و دین. نشریه طهورا، 12(4)، 165- 190.
گری، بنوات (1384). زنان از دید مردان. مترجم: پوینده. تهران: جامی.
المتقی الهندی، علاءالدین علی بن حسام الدین (1372). کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال. بیروت: مؤسسه الرساله.
 مجلسی، محمد باقر (1403). بحار الانوار. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
محمدی‌ری‌شهری، محمد (1391). میزان‌الحکمه. قم: دارالحدیث.
مصطفوی، حسن (1385). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: مرکز نشر آثار علامه مصطفوی.
مطهری، مرتضی (1390). تعلیم و تربیت در اسلام. تهران: صدرا.
مطهری، مرتضی (1393). فلسفه اخلاق. تهران: صدرا.
معتمدی، عبدالله (1392). سبک زندگی مطلوب بر اساس دیدگاه ارتباطی. نشریه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 13(4)، 125- 142.
معلوف، لویس (1388). المنجد. مترجم: بندرریگى، محمد. قم: اسلامی.
موسوی خمینی، روح الله (1385). صحیفه امام. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی خمینی، روح الله (1393). جایگاه زن در اندیشه امام خمینی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی، رضا.، و متقی‌فر، غلامرضا (1390). شخصیت سالم در اندیشه اسلامی، نگاهی به رابطه آن با نماز در دوران جوانی. نشریه اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 2(3)، 99- 123.
نجفی، حسن.، فقیهی، علی‌نقی.، و رهنما، اکبر (1394). راهکارهای ارتقای سلامت روانی فرزندان؛ برگرفته از سبک زندگی اهلبیت؟ع؟. نشریه مطالعات اسلام و روان شناسی، 16(9)، 79 - 104.
نجفی، محمد.،‌ و متقی، زهره (1389). تربیت کریمانه در انسان‌شناسی اسلامی. نشریه مطالعات اسلامی در علوم رفتاری، 2(1)، 71 - 98.
نوری، حسین بن محمدتقی (1408). مستدرک الوسائل. قم: آل البیت؟عهم؟.
ویل دورانت (1384). تاریخ تمدن. تهران: شرکت علمی و فرهنگی.