بررسی تأثیر آموزش معنویت با تأکید برآموزه‌های اسلامی بر شادمانی زناشویی زنان متأهل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، گروه مشاوره دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 استادیار گروه مشاوره، گروه مشاوره دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. (نویسنده مسئول)

چکیده

برخورداری از شادمانی در همه ابعاد زندگی از ضروریات زندگی بشر است. از این رو، وجود شادمانی در زندگی زناشویی از اهمیت ویژه‌ای دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش معنویت با تأکید بر آموزه‌های اسلامی بر شادمانی زناشویی زنان متأهل شهر اصفهان، به شیوه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری بعدی انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان متأهل شهر اصفهان در سال 1396- 1395بودند، تعداد30 نفر از آنان که شرایط ورود به پژوهش را داشتند به طور هدفمند انتخاب و به شیوه تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. افراد نمونه، پرسش نامه شادمانی زناشویی را در مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (45 روزه) تکمیل کردند. داده ها به روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش‌های معنویت با تأکید بر آموزه‌های اسلامی بر شادمانی زناشویی در گروه آزمایش، در مقایسه با گروه کنترل در مرحله پس‌آزمون و پیگیری تأثیر مثبتی داشته است. بنابراین، آموزش معنویت با تأکید بر آموزه های اسلامی می‌تواند در بالا بردن شادمانی زناشویی زنان متأهل مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Investigation into the Effect of Spirituality Education on the Married Women's Marital Happiness with an Emphasis on the Islamic Teachings

نویسندگان [English]

  • zahra shafeie 1
  • rezvansadat jazayeri 2
1 M.A. Student in Family Counseling, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
2 Assistant Professor of Counseling, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran. (Corresponding Author)
چکیده [English]

Being happy is one the necessities in the mankind's life; thus, it has a special importance in the marital life. This research was conducted with the aim of investigating the effect of spirituality education on the Isfahan married women's marital happiness with an emphasis on the Islamic teachings and it used a quasi-experimental method and pretest-posttest design with a control group and follow-up. The population was all the married women in the city of Isfahan, in 2016-2017. 30 women selected among them by the purposive sampling and they were placed into the test and control groups by the simple random sampling. The participants completed the questionnaire of marital happiness in the pretest, posttest, and 45-day follow-up stages. The data were analyzed with ANOVA with repeated measure. The results demonstrated that the spirituality education with an emphasis on the Islamic teachings has a positive effect on the marital happiness of test group in comparison with the control group in the posttest and follow-up stages. Therefore, the spirituality education with an emphasis on the Islamic teachings can increase the level of the married women's marital happiness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • spirituality education
  • Islamic teachings
  • marital happiness
  • married women

مراجع

  1. قرآن کریم (1380). مترجم: فولادوند، محمد مهدی. قم: چاپخانه بزرگ قرآن کریم.

    نهج البلاغه (1379). مترجم: دشتی، محمد. قم: مشهور.

    1. امیرارجمندی، زهره السادات.، هاشمیان، کیانوش.، و نیکنام، مژگان (1393). اثربخشی آموزش معنویت به شیوه گروهی در کاهش افسردگی و افزایش رضایت زناشویی زنان متأهل منطقه 5 تهران. نشریه روان­شناسی تربیتی، 11(35)، 158-137.
    2. آمدی، عبدالواحد (1373 ). غررالحکم و دررالکلم. مترجم: خوانساری، محمدتقی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    3. آقاپور، اسلام.، مظاهری، بیژن.، آوازه، آذر.،  و واحدی، سعید (1390). بررسی رابطه بین دستورات قرآنی با رضایتمندی زناشویی در خانواده (مطالعه موردی: خانواده­های ساکن شهر مرند). نشریه قرآن و طب، 1(3)، 77- 81.
    4. بهرامی، فاطمه.، داراب، مینا.، و احمدی، سیداحمد (1393). تدوین الگوی حل دلزدگی زناشویی بر اساس روایات اهل بیت (ع) و بررسی تأثیر این الگو بر افزایش شادمانی زناشویی. پژوهش­نامه حکمت اهل­بیت (ع)، 1(2)، 1-14.
    5. تگریان، ندا (1387). بررسی تأثیر زوج‌درمانی معنوی بر حال و هوای خانواده و شادی زوجین شهرستان خمینی‌شهر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه اصفهان.
    6. جوادی، بهناز سادات.، افروز، غلامعلی.، حسینیان، سیمین.، آذربایجانی، مسعود.، و غلامعلی لواسانی، مسعود (1394). اثربخشی آموزش مهارت­های ارتباطی و تعاملات عاطفی با رویکرد ارزش­های دینی بر رضایت زناشویی. نشریه روان­شناسی خانواده، 2(2)، 3-14. 
    7. حسین­پور نجار، فرزانه (1391). بررسی تأثیر آموزش شادمانی بر اساس مفاهیم اسلامی بر شادی کلی و شادی زناشویی زنان شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر.
    8. حیرت، عاطفه.، شریفی، احسان.، فاتحی­زاده، مریم.، و احمدی، سید احمد (1390). بررسی اثربخشی زوج درمانی اسلام محور بر خوش­بینی زوجین شهر اصفهان. نشریه پژوهش­های علوم شناختی و رفتاری، 1(1)، 9-22.
    9. حسین­پور نجار، فرزانه.، فاتحی­زاده، مریم.، و عابدی، محمدرضا (1391). اثربخشی نظریه شادکامی اسلامی بر شادی زنان متأهل شهر اصفهان. پژوهش­نامه حکمت اهل­بیت(ع)، 1(1)، 1-16.
    10. حسینی­زند، مهناز.، شفیع­آبادی، عبدالله.، و سودانی، منصور (1391). اثربخشی زوج درمانی بر اساس آموزه­های اسلامی بر صمیمیت جنسی زوج­های مراجعه­کننده به کلینیک نیکان شهر تهران. نشریه یافته­های نو در روان­شناسی، 8(25)، 27-39.
    11. روحانی، عباس.، و معنوی­پور، داود (1387).  رابطه عمل به باورهای دینی با شادکامی و رضایت زناشویی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه. نشریه دانش و پژوهش در روان­شناسی، 35 و 36 (10). 189- 206. 
    12. سالاری­فر، محمدرضا ( 1391 ). خانواده در نگرش اسلام و روان­شناسی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    13. شفیعی­مطلق، سجاد (1389). بررسی رابطه ساده و چندگانه سبک‌های دلبستگی و ویژگی‌های شخصیتی با رضایت زناشویی در زن و شوهرهای شهر گچساران. پایان­نامه کارشناسی ارشد مشاوره. دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی. دانشگاه اصفهان.
    14. عرب بافرانی، حمیدرضا.، کجباف، محمدباقر.، عابدی، احمد.، و حبیب­اللهی، سعید (1392). اثربخشی آموزش معنویت بر سازگاری زناشویی زوجین. نشریه مطالعات اسلام و روان­شناسی، 7(12)، 95- 112.
    15. قاسمی، افشان.، عابدی، احمد.، و باغبان، ایران (1388). اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر نظریه امید اسنایدر بر میزان شادکامی سالمندان. نشریه دانش و پژوهش در روان­شناسی کاربردی، 41 (11)، 17-40.
    16. کشاورز، امید (1384). بررسی رابطه بین شادکامی با سرزندگی، جزمیت- انعطاف‌پذیری و ویژگی‌های جمعیت­شناختی در مردم شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روان‌شناسی عمومی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه اصفهان.
    17. کلینی، محمدبن یعقوب (1429). الکافی. قم: دارالحدیث.
    18. لشنی، زی نب.، شعیری، محمدرضا.، اصغری مقدم، محمدعلی.، گلزاری، محمود (1391). تأثیر راهبردهای شاکرانه بر عاطفه مثبت، شادکامی و خوشبینی. نشریه روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 18(2)، 157-166.
    19. نریمانی، محمد.، پرزور، پرویز.، عطادوخت، اکبر.،  و عباسی، مسلم (1393). نقش بهزیستی معنوی و پایبندی مذهبی در پیش­بینی رضامندی زناشویی پرستاران. نشریه بالینی پرستاری و مامایی، 4(2)، 1-10.
    20. Adler, M. G., & Fagley, N. S. (2005). Appreciation: Individual differences in finding value and meaning as a unique predictor of subjective well-being. Journal of Personality, 1(73), 79–114.
    21. Brown, E., Orbuch, T. L., & Bauermeister, J. A. (2008). Religiosity and marital stability among Black American and White American couples. Journal Family Relations, 2(57), 186-197.
    22. Cavendish, R., Konecny, L., Mitzeliotis, C., Russo, D., Luise, B.K., Lanza, M., Medeíindt, J., & McPartlan Bajo, M.A. (2003).  Spiritual care activities of nurses using nursing interventions classification (NIC) labels. International Nurs Terminologies & Classifications, 14(4), 113-24.
    23. Chidozie, M. (2011). An Examination Of Spirituality as a Possible Predictor Of Couples Marital Satisfaction. Taxas A :M University Commerce.
    24. Dickerhoof, R. M. (2007). Expressing optimism and gratitude: A longitudinal investigation of cognitive strategies to increase well-being. Ph.D. thesis psychology. University of California Riverside.USA.
    25. Emmons, R.A., & McCullough, M.E. (2003). Counting blessings versus burdens: Experimental studies of gratitude and subje ctive well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(2), 377-389.
    26. Enright, R. D. (2006). Forgiveness is a choice. A step by step process for resolving anger and restoring hope. United States of America: American Psychological Association.
    27. Stanley S. M. (2007). Assessing couple and marital relationships: Beyond form and toward a deeper knowledge of function. In: Casper LM, Hoffereth SL, editors. Handbook of measurement issues in family research. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum & Associates; pp. 85–100.
    28. Fisher, J. (2011) The Four Domains Model: Connecting spirituality, health and well-being. Journal Religions, 2(1), 17-28.
    29. Kamp Dush, C. M., Taylor, M. G., & Kroeger, R. A. (2008). Marital Happiness and Psychological Wellbeing across the Life Course, Journal Relation, 57 (2), 211-226.
    30. Kim, Y.M., Seidlitz, L., Ro, Y., Evinger, J. S.,  & Duberstein, P. R. (2004) . Spirituality and affect: A function of changes in religious affiliation. Journal of family psychology, 37(4), 861-870.
    31. Mahoney, A., Pargament, K. I., Jewell, T., Swank, A. B., Scott, E., Emery, E., & Rye, M. (2002) . Marriage and the spiritual realm: the role of proimal and distal religious constructs in marital functioning. Journal of family psychology, 13(3), 321-338.
    32. Mahoney, A., Pargament, K., Swank, A., & Tarakeshwar, N. (2001). Religion in the home in the 1980’s and 1990’s: A meta-analytic review and conceptual analysis of links between religion, marriage, and parenting. Journal of Family Psychology, 15(4), 559-596.
    33. Shehan, C. L., Bock, E. W., & Lee, G. R. (1990). Religious heterogamy, religiosity, and marital happiness: The case of Catholics. Journal of Marriage and Family, 52(1), 73-79.
    34. Snyder, C. R. (2000). Handbook of hope: Theory, Measures and applications. USA: Academic Press.
    35. Tsang, J. (2007). Gratitude for small and large favors: A behavioral test. Journal of Positive Psychology, 3(2), 157–167.
    36. Waite, L. J., & Lehrer, E. L. ( 2003). The benefits from marriage and religion in the United States. Population and Development Review, 29(2), 255-275.
    37. Williams, A. J. (2010). Enhancing marital happiness: the effects of religious attendance on infidelity, religious congruence, and spousal supportiveness. thesis Master of Science In Human Development and Social Policy. University of Utah.
    38. Cirhinlioglu, Z., Kindap Tepe, Y., & Cirhinlioglu, F. G. (2016). The Relationship between Personality Traits and Marital Quality in Married Couples in Turkey. Anthropologist, 1 ,2(25), 34-44.
    39. Wood, A. M., Maltby, J., Stewart, N., Linley, P. A &  Joseph, S. (2008). A social model of trait and state levels of gratitude. Journal Emotion, 8(2), 281-290.
    40. Watkins, P. C., Woodward, K., Stone, T., & Kolts, R. L. (2003). Gratitude and happiness: Development of a measure of gratitude, and relationships with subjective well-being. Social Behavior and Personality, 5(31), 431–451.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار