خانواده محوری در قوانین اشتغال؛ فرصت ها و موانع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران. (نویسنده مسئول)

2 استادیار گروه حقوق، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

چکیده

حفظ بنیان خانواده یکی از مهم­ترین دغدغه­های جوامع امروزی است و همواره ابعاد متعدد حمایت از تشکیل و تحکیم خانواده در بخش­های مختلف قدرت اعم از تقنین، اجرا و قضا مورد توجه قرار گرفته است.از مهمترین این ابعاد که می­تواند نقش اساسی در حمایت از خانواده داشته باشد، اشتغال است که باید در وضع قوانین و سیاست­های مربوط به اشتغال، وضعیت و جایگاه خانواده، تقویت بنیان خانواده، خانواده­محوری در عرصه نظام حقوقی و سیاستگذاری اشتغال کشورها تمهیداتی اندیشیده شود. پژهش حاضر با هدف بررسی جایگاه خانواده در قوانین مربوط به اشتغال به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شد. نتایج نشان داد که در حال حاضر بسیاری از دولت­ها در سیاستگذاری خود در حوزه اشتغال، اهمیت ایجاد ترتیبات خانواده­محور را که در دسترس همه کارکنان باشد، مورد شناسایی قرار داده­اند. همچنین در نظام جمهوری اسلامی ایران که به تأسی از شرع، اهمیت زیادی برای خانواده و توالد قائل شده است، سیاستگذاری حقوقی اشتغال با رویکرد حمایت از خانواده مورد توجه است، گرچه تحقق این سیاست­ها در عمل با موانع اجرایی و حقوقی بسیاری روبرو است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Being Family-Oriented in Employment Laws: Opportunities and Challenges

نویسندگان [English]

  • Zahra Ameri 1
  • Ahmad Khosravi 2
1 Assistant Professor of Law Department, University of Bojnord, Bojnord, Iran (Corresponding Author)
2 Assistant Professor of Law Department, University of Bojnord, Bojnord, Iran (Corresponding Author)
چکیده [English]

One of the most important issues in modern societies is to keep the family and various aspects of preserving the formation and stabilization of family have always been considered in different parts of authority including legislation, execution, and law. One of the most important aspects that can play a main role in keeping the family is employment. There should be arrangements in the legislation and policies related to the employment, status of family, stabilization of family, and being family-oriented in the area of legal and legislative systems of the countries' employment. This study applied a descriptive-analytical method to investigate the status of family in the employment laws. The results demonstrated that, nowadays, most governments have identified the importance of creating family-oriented arrangements that are accessible to all employees in their policy-making related to employment. In addition, the Islamic Republic of Iran, following the Sharia, has given lots of importance to the family and reproduction, and has paid attention to the family-oriented policy-making related to employment; although the implementation of these policies is faced with many executive and legal obstacles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • family
  • being family-oriented
  • women
  • employment
  • employment laws

مراجع

  1. ابراهیمی، جواد (1395). گزارش بررسی قوانین خانواده در گستره سیاست­های کلی خانواده. تهران: معاونت پژوهشی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی.
  2. آذربایجانی، مسعود (1388). عدالت جنسیتی و اشتغال زنان. نشریه مطالعات راهبردی زنان، 46(12)، 116-81.  
  3. تاج مزینانی، علی­اکبر.، و یاسری، زینب (1392). بررسی سیاست­گذاری اشتغال زنان در جمهوری اسلامی ایران. نشریه مطالعات راهبردی زنان، 59(11)، 59، 7- 58.
  4. تهوری، زهرا (1391). دورکاری در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. نشریه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 4(23)، 74-93.
  5. شجاع­نوری، فروغ الصباح.، خادمی، فاطمه.، و سدیدپور، سمانه­سادات (1394). تحلیل اثرات دورکاری زنان شاغل و متأهل بر تعادل کار-زندگی. نشریه مطالعات زنان، 3(13)، 7-42.
  6. شورای عالی انقلاب فرهنگی (1391). مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی در مورد راهبردها و اقدامات ملی مربوط به جلوگیری از کاهش نرخ باروری و ارتقای آن.  http://ms.farhangoelm.ir/legislation-Bank/2175
  7. فتحیان، محمد.، و جهانی، علیرضا (1390). بررسی موانع مؤثر بر تحقق دورکاری در کشور. نشریه دانشور رفتار، مدیریت و پیشرفت، 50(18)، 17- 30.
  8. کاردوانی، راحله.، مزینانی، علی­اکبر.، میرخانی.، عزت­السادات.، و سجادی، سیدمهدی (1395). بررسی راهبردهای سیاست اشتغال در حوزه مادری در جمهوری اسلامی ایران. نشریه مطالعات راهبردی زنان، 72(18)، 7- 31.
  9. محمدی­مقدم، یوسف.، شیخ­الاسلامی، نادر.، و امامی، داریوش (1394). تأثیر انعطاف­پذیری ساعات کاری بر تعهد شغلی کارکنان ستادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی. نشریه اجتماعی. اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، 183، 50 – 74.

10. مدنی، حسین (1385). مدیریت تعادل بین کار و زندگی. نشریه تدبیر، 168، 41- 45.

11. مرکز آموزش مدیریت دولتی ریاست جمهوری (بی­تا). سیاست­های کلی نظام اداری. https://www.smtc.ac.ir/312.

12. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1386). قانون مدیریت خدمات کشوری. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/130021

13. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی ( 1388). قانون اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/135502

14. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی ( 1389). قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/782102

15. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1307). ماده 1114 قانون مدنی. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/92778

16. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1337). قانون کار. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/95201

17. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1345). قانون استخدام کشوری. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/95929

18. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1352). قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/91935

19. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1354). قانون تأمین اجتماعی. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/97316

20. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1358). لایحه قانونی خدمت نیروی انسانی درمانی و بهداشتی. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/98448

21. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1368). قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. http://rc.majlis.ir/fa/content/iran_constitution

22. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1373). آیین­نامه اجرایی قانون رسیدگی به تخلفات اداری. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/114929

23. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1374).  قانون اصلاح ماده(3) قانون ترویج تغذیه با شیرمادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/98007

24. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1375).  قانون پرداخت پاداش پایان خدمت و بخشی از هزینه‌های ضروری به کارکنان دولت. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/92677

25. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1379). آیین­نامه استخدامی نظام بانکی. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/121098

26. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1382). قانون مقررات استخدامی نیروی انتظامی. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/93999

27. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1390). قانون تفسیر بند (4) ماده (68) قانون مدیریت خدمات کشوری. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/806502

28. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1391). قانون حمایت خانواده. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/840814

29. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1395). قانون کاهش ساعات کار بانوان شاغل دارای شرایط خاص. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/990278

30. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (1396). قانون برنامه ششم توسعه. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/1014547

31. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (الف) (1366). قانون اعطای مرخصی بدون حقوق به مستخدمین رسمی یا ثابت که همسر آنان به مأموریت ثابت خارج از کشور اعزام می­شوند. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/91432

32. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (الف) (1371). سیاست­های اشتغال زنان در جمهوری اسلامی ایران. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/100171

33. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (ب) (1366). قانون ارتش. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/91404

34. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (ب) (1368). آیین­نامه استخدامی مشترک شرکت­های بیمه و بیمه مرکزی ایران. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/112229

35. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (ب) (1371). قانون رسیدگی به تخلفات اداری. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/92063

36. مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی (ج) (1366). قانون حمایت قضایی از کارکنان دولت و پرسنل نیروهای مسلح. http://rc.majlis.ir/fa/law/show/92991

37. مهاجری، علی (1384). شرح جامع قانون احرای احکام مدنی. تهران. انتشارات فکرسازان.

38. هاشمى، محمد (1370). نگرشی بر قانون کار جدید جمهوری اسلامی ایران. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.

39. هدایت­نیا، فرج­الله (1394). خانواده­محوری در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران. نشریه تخصصی دین و قانون، 10، 1- 38.  

40. وزارت امور اقتصاد و دارایی (1389). آیین­نامه اجرایی ماده 87 قانون مدیریت خدمات کشوری. http://eform.mefa.ir/portal/File/ShowFile.aspx?ID=b588eb63-bce9-4941-b38e-c61d7acecd50

41. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (1391). آیین­نامه اداری و استخدامی کارکنان غیر هیئت علمی دانشگاه­ها و دانشکده­های علوم پزشکی.  http://doc.umsha.ac.ir/uploads/%D9%85%D8%AA%D9%86_%D8%A2%D9%8A%D9%8A%D9%86_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87.pdf

42. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (1370). آیین‌نامه اجرایی شیرخوارگاه‌ها و مهدکودک‌ها. https://rkj.mcls.gov.ir/fa/filepool/1906

 

  1. Ahmad, A. (2007). Family-Friendly Employment Policy Practices in the Malaysian Government and Selected Private Organizations. Journal of Global Business Management, 1(3), 128-135.
  2. Allen, T. D. (2001). Family supportive work environments. the role of organizational perceptions. Journal of Vocational Behavior , 3(58), 414-435.
  3. Baird, M. (2011). The state, work and family in Australia. The International Journal of Human Resource Management, 18(22), 3742–3754.
  4. Blair-loy, M., & Wharton. A.S. (2002). Employees’ use of work-family policies and the workplace social context. Social Forces, 80, 813-846.
  5. Brough, P., O'Driscoll, M.P., & Biggs, A. (2009). Parental leave and work-family balance among employed parents following childbirth. An exploratory investigation in Australia and New Zealand, Kotuitui. New Zealand Journal of Social Sciences Online, 1(4), 71–87.
  6. ILO (2012). Breastfeeding arrangements at work. For a full review of the benefits of breastfeeding to children, mothers and families Available at: http.//mprp. itcilo. org/pages/ en.
  7. Johnson, A. A. (1995). The business case for work-family programmes. Journal of Accountancy, 2(180), 53-58.
  8. Jones, W. M., & McKenna, J. (2002). Women and work-home conflict. A dual paradigm approach. Health Education, 5(102), 1-15.
  9. Perrine, L. (2009). Job Sharing. A Viable Option for Law Enforcement? FBI Law Enforcement Bulletin, 3(78),14- 20
  10. Sharpe, D. L., Joan, M. H & Billings, J. (2002), Gender Differences in Use of Alternative Full-Time Work Arrangements by Married Workers Family and Consumer. Sciences Research Journal, 1(31), 78- 111.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار