تأثیرآموزش مهارت ارتباطی با رویکرد دینی بر عزت‌نفس و سلامت روان زنان سرپرست خانوار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مشاور خانواده، مربی آموزش و پرورش، تهران، ایران.

2 عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران.

3 کارشناس ارشد روان شناسی، مربی گروه علمی روان شناسی، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران. (نویسنده مسئول)

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش مهارت ارتباطی با رویکرد دینی بر افزایش سلامت روان و عزت نفس زنان سرپرست خانوار بود که به شیوه شبه ­آزمایشی با طرح پیش ­آزمون- پس ­آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان سرپرست خانوار شهر پرند بود که تعداد 60 نفر از آنها به روش نمونه­ گیری تصادفی چند مرحله­ ای انتخاب و در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه گمارده شدند. داده­ های پژوهش قبل و بعد از اجرای مداخله آزمایشی مهارت­ های ارتباطی با رویکرد دینی و با استفاده از پرسش ­نامه سلامت روانی گلدبرگ و مقیاس عزت نفس کوپراسمیت جمع­ آوری شد. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس با نرم افزار SPSS10 نشان داد که بین عزت‌نفس (F=49/35  و p < 0/001)
و سلامت روانی (F=83/72  و p <0/001) گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری وجود دارد. این تفاوت که نشان­ دهنده تأثیر مثبت آموزش مهارت‌های ارتباطی با رویکرد دینی در بهبود عزت‌نفس و سلامت روانی زنان سرپرست خانوار است، در روش های درمانی و پیشگیرانه بهبود سلامت روان این زنان توصیه می ­شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effect of the Religion-Based Communication Skill Education on the Self-Esteem and Mental Health among the Women Heading Household

نویسندگان [English]

  • Zahra Shahsavari 1
  • Reza Ahmadi 2
  • Sara Shafiei 3
1 M.A. in Psychology, Education Instructor, Robat Karim, Tehran, Iran
2 Faculty Member of Islamic Azad University, Shahrekord Branch, Shahrekord, Iran.
3 M.A. in Psychology, Instructor of Psychology Department, Al-Mustafa International University, Bentolhoda University, Qom, Iran, (Corresponding Author)
چکیده [English]

The purpose of this research was to investigate the effect of the religion-based communication skill education on the self-esteem and mental health among the women heading household and the research applied a quasi-experimental method and pretest-posttest design with a control group. The population included all the women heading household in the city of Parand and 60 women were selected by the multistage sampling and they were placed into the two test groups and one control group. Before and after the experimental intervention of the religion-based communication skills, the data were collected by the Goldberg's general health questionnaire and the Coopersmith's self-esteem inventory. By SPSS-10 software, the analysis of covariance demonstrated that there is a meaningful difference between the self-esteem (P≤0.001, F=49.35) and the mental health (P≤0.001, F=83.72) in the test and control groups. It is suggested to use this difference, which shows the positive effect of the religion-based communication skill education on the improvement of self-esteem and mental health among the women heading household, in the preventive and therapeutic approaches to improving the mental health of these women.

کلیدواژه‌ها [English]

  • religion-based
  • communication skill
  • mental health
  • self-esteem
  • women heading household

مراجع

  1. ابراهیمی قوام، صغری (1383). رابطه بین رشد اجتماعی با میزان دریافت انواع حمایت اجتماعی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی. دانشگاه شهید چمران. اهواز.
  2. احمدی، محمد سعید (1393). تأثیر مهارت ارتباطی با رویکرد دینی بر سلامت روان و عزت‌نفس دانش‌آموزان. نشریه علوم پزشکی زنجان، 90(22)، 13-22.
  3. اعتصامی، محمدمهدی (1392). رویکردها در تعلیم و تربیت دینی؛ رویکرد ایمان مبتنی بر تعقل. نشریه رشد آموزش معارف اسلامی، 2(11)، 121-144.
  4. آقاجانی، مریم (1391). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت روان و منبع کنترل نوجوان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی. دانشگاه الزهرا. تهران.
  5. پورجعفر، مزدک (1389). مهارت­های زندگی- گامی به سوی پیشگیری از اعتیاد. بی‌جا: بی‌نا.
    1. تی وود، جولیا (1395) ارتباطات میان فردی. مترجم:‌ فیروز بخت، مهرداد. تهران: انتشارات مهتاب.
    2. حقیقی، جمال.، موسوی، محمد.، مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز.، و بشلیده، کیومرث (1395). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت روان و عزت‌نفس دانش‌آموزان دختر سال اول مقطع متوسطه. نشریه علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 1(13)، 61-78.
    3. سازمان بهداشت جهانی (1377). برنامه آموزش مهارت‌های زندگی. مترجم: نوری قاسم‌آبادی، ربابه.، و محمدخانی، پروانه. تهران: واحد بهداشت و پیشگیری از سوءمصرف مواد سازمان بهداشت جهانی.
    4. سجادی، سیدمهدی (1390). رویکردها و روش‌های تربیت اخلاقی و ارزشی. نشریه پژوهش‌های فلسفی ـ کلامی، 3،  144-165.
    5. سرخوش، سعداله (1394). مهارت‌های ‌زندگی ‌و ‌پیشگیری ‌از آسیب‌های اجتماعی. همدان: انتشارات کرشمه.
    6. شارف،‌ ریچارداس (1395). نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی. مترجم: فیروزبخت، مهرداد. تهران. مؤسسه فرهنگی رسا.
    7. شاملو، سعید (1392). مکتب‌ها و نظریه‌ها در روان‌شناسی شخصیت. تهران: رشد.
    8. شیرازی، ناظم (1386). ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش عزت‌نفس و بررسی رابطه آن با پرخاشگری، رفتارهای ضد اجتماعی، وضعیت اجتماعی- اقتصادی و عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان پسر پایه اول تا سوم دوره متوسطه شهرستان اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی. دانشگاه شهید چمران. اهواز.
    9. شیهان، ایلین (1391). عزت‌نفس. مترجم:‌ گنجی، مهدی. تهران. نشر ساوالان.
    10. صادقی، محمد (1388). تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر کیفیت زندگی ایتام نوجوان اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور. واحد تهران.
      1. طارمیان، فرهاد (1388). مهارت‌های زندگی. تهران: تربیت.
      2. علیمردانی، محمد (1384). تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر سلامت روانی دانشجویان. ساوه: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی.
      3. فلسفی، محمد تقی (1377). الحدیث. تهران: دفتر نشری فرهنگ اسلامی.
      4.   کلینی، محمدبن یعقوب (1390). اصول کافی. تهران: دارالثقلین.
      5. کمالوند، محمد (1390). بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی در برقراری ارتباط اجتماعی کارآمد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی. تهران.
      6. کمالی‌خورگو، حمیدرضا (1392). بررسی رابطه بین مهارت‌های زندگی، بهزیستی روان‌شناختی با سازگاری زوجین شهر بندرعباس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه هرمزگان.‌ هرمزگان.
        1. گنجی، حمزه (1390). بهداشت روانی. تهران: نشر ارسباران.
        2. لایل، ساسمن (1392). تجربه ارتباطات در روابط انسانی. مترجم: دعانی، حبیب اللَّه. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی.
        3. مک‌گراو، فیلیپ سی (1392). مهارت‌های زندگی؛ برخورد مناسب با مسائل زندگی. مترجم: قراچه‌داغی، مهدی. تهران: نشر ذهن‌آویز.
          1. منصوری، فریبا (1387). بررسی رابطه ساده و چندگانه عزت‌نفس، احساس تنهایی و اضطراب اجتماعی با ابراز وجود دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های نظام جدید شهرستان اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی. اهواز. دانشگاه آزاد اسلامی.
          2. میلانی‌فر، بهروز (1393). بهداشت روانی. تهران: نشر قومس.
          3. نجفی، محمود (1391). نقش مهارت‌های زندگی در پیش‌بینی سلامت روان دانش‌آموزان. نشریه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 11(3)، 101- 116.
            1. نوابی‌نژاد، شکوه (1391). رفتارهای بهنجار و نابهنجار. تهران: انتشارات انجمن اولیاء و مربیان.
            2. هوشیاری، جعفر (1394). رابطه کارآمدی خانواده با بهزیستی روان‌شناختی و معنوی در دانشجویان و طلاب متأهل دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه شهر قم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. ساوه.
            3. وردی، مینا (1393). تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر ابراز وجود و عزت‌نفس دانش‌آموزان دختر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی. اهواز: دانشگاه آزاد اسلامی.

26.     میرزایی، زهرا (1392). اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی (با تأکید بر آموزش مهارت حل مسأله) بر ارتقای کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار اسلام شهر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی. تهران.

 

  1. Argyle, M. (2000). Psychology and religion: an introduction.  Handbook of communication and social interaction skills.
  2. Botvin, G. J., & Griffin, K. W. (2011). Life skills training: empirical findings and future directions. The Journal of Primary Prevention, 25, 211–232
  3. Cooper smith, S. (1990). The antecedent of selfesteem. New York: W.H Freeman.
  4. Ellis, A. (1987). Religiosity and rational emotive psychotherapy. theiry Research and Practice, 18, 155-159.
  5. Fayaz, I., & Karimi, M. (2010). Interpersonal skills of the innocents Mohammad (PBUH). Journal of Islamic Education, 4, 43-49.
  6. Gammon, J., & Morgan, S. h. (2005). Astady to Ascertain the effect of structured student tutorhal support on student stress, Self- esteem and coping. Nurse Education in practice, 5, 161-171.
  7. Goldberg, D. A., (1998). user`s guide to the general health questionnaire. UK: NFERNelson.
  8. Janbozorgi, M. (2007). Religious orientation and mental health. Pejouhesh, 31, 345-350.
  9. Ji-Min seo, T. (2007). Social skills training as nursing intervention to improve the social skills and selfesteem of inpatients with chronic schizophrenia. Current Nursing Journal, 1(2), 44-53.
  10. Klose, P., & Tinius, A. (2008) self- steem group at an inpatient psychiatric hospital. Journal of psychosocial Nursing and mental Health service, 30(7), 5-9.
  11. Mahmodian, M. (2008). Effect of life skills training with Qur'anic approach on depression, social acceptance and academic performance of learners. Dissertation. Shahid Beheshti Univ.
  12. Mir Mohammad Sadeghi, M. (2007). The role of selfesteem and interpersonal communication skills training on young orphan boy living in boardinginstitutions in Tehran. Departmentof Social Welfare, 8,  22-45.
  13. Nazari, I., & Hoseinpor, M. (2009). The effectiveness of social skills on anxiety and self-esteem in high school girl students in Baghmlk city. Journal of new approach in psychology,18, 95-116.
  14. Shieck, D. (1999). paternal and maternal in fluences on the psychological well being of chinese adolscents. Social & psychology monographs, 125, 269-297.
  15. Sobhi-Garmaleki, N., & Rajabi, S. (2010). Efficacy of life skills training on mental health and self esteem of students university of Mohaghegh Ardabili, Published by Elsevier Ltd. Available online on scopus, 14, 23-29.
  16. Teri, r. (2011). Self-Esteem and self-efficacy of college student with disabilities. College studentjournal, 18, 34-42.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار