بررسی رابطه سلامت روان و شادکامی با ویژگیهای جمعیت شناختی دانشجویان دختر دانشگاه قم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم، قم، ایران.

2 کارشناسی‌ارشد روانشناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، قم، قم، ایران.

3 کارشناس‌ارشد روانشناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، قم، قم، ایران.

چکیده

توجه به سلامت روانی به‌­ویژه سلامت روانی دختران اهمیت زیادی دارد. براساس معارف دینی از جمله مهم­ترین عواملی که سبب ارتقای سلامت روان می‌­شود، شادکامی همراه با اطاعت خداوند، پرهیز از گناه، احیای ارزش‌­ها و تحول معنوی است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه سلامت روان و شادکامی با ویژگی‌­های جمعیت‌­شناختی دانشجویان دختر دانشگاه قم به روش توصیفی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر دانشگاه قم در سال تحصیلی 1397-1396 بود که تعداد 351 نفر از آنها به‌­روش نمونه‌­گیری طبقه­‌ای برای گروه نمونه انتخاب شدند. داده­‌ها با استفاده از پرسش­‌نامه‌­های سلامت روان گلدبرگ و شادکامی آکسفورد جمع‌­آوری و به‌­روش همبستگی پیرسون، آزمون تی و تحلیل واریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین سلامت روان و شادکامی رابطه مثبت و معناداری است. همچنین شادکامی با مؤلفه‌­های سلامت روان شامل سلامت جسمانی، اضطراب و ‌بی‌­خوابی، نارساکنش­وری اجتماعی و افسردگی به‌ترتیب با ضرایب همبستگی 150/0، 336/0، 619/0 و 459/0 رابطه معناداری داشت و بین شادکامی دانشجویان باتوجه به متغیرهای سن، تحصیلات و وضعیت تأهل تفاوت معناداری وجود داشت، اما بین شادکامی دانشجویان دانشکده­‌های مختلف تفاوت معناداری مشاهده نشد. بین سلامت روان با سن و دانشکده­‌های مختلف رابطه معناداری نبود، اما بین سلامت روان با تحصیلات و وضعیت تأهل تفاوت معناداری مشاهده شد. باتوجه به نتایج به‌­دست آمده پیشنهاد می­‌شود زمینه افزایش شادکامی فطری، معقول و مورد تأیید آموزه­‌های دینی در بین دانشجویان فراهم شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Investigation into the Relationship of Mental Health and Happiness with Demographic Characteristics of Girl Students of University of Qom

نویسندگان [English]

  • Reza Jafari Harandi 1
  • Fahimeh Mohammadi Azad 2
  • Maryam Zandieh 3
1 Associate Professor, Department of Education, Faculty of Humanities and Literature, University of Qom, Qom, Iran
2 M.A. in Educational Psychology, Faculty of Humanities and Literature, University of Qom, Qom, Iran.
3 M.A. in Educational Psychology, Faculty of Humanities and Literature, University of Qom, Qom, Iran.
چکیده [English]

Paying attention to mental health, particularly girls' mental health, is very important. According to religious teachings, happiness, as well as obedience to God, avoidance of sin, revival of values, and spiritual change, are among the most important factors of improving mental health. This descriptive research was conducted with the purpose of analyzing the relationship of mental health and happiness with demographic characteristics of girl students of University of Qom. The population included all girl students of University of Qom in the academic year 2017-2018 and 351 girls were selected as the sample by the stratified sampling. The data were gathered by Goldberg's general health questionnaire and Oxford happiness inventory and they were analyzed by the Pearson correlation coefficient, t-test, and analysis of variance. The results showed that there is a positive and meaningful relationship between mental health and happiness (r=0/526, P<0/05). In addition, happiness has a significant relationship with the aspects of mental health including physical health, anxiety and insomnia, social dysfunction, and depression, respectively, with correlation coefficients of 0/150, 0/336, 0/619, and 0/459 (P<0/05). There is a meaningful difference among students' happiness in terms of the variables of age, education, and marital status, but there is not a meaningful difference among students' happiness in different faculties (P>0/05). Mental health does not have a significant relationship with age and different faculties (P>0/05), but it has a significant relationship with education and marital status (P<0/05). According to the results, it is suggested that students are provided with the opportunity to increase their intrinsic and rational happiness which is also approved by religious teachings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mental health
  • happiness
  • demographic characteristics
  • girl students of University of Qom

مراجع

* قرآن کریم (1386). مترجم: الهی قمشه‌‌‌‌ای، مهدی. قم: سپهر نوین.
1.ابن سینا، حسین بن عبدلله (1375). الاشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغه.
2.استادیان، مریم.، قنوای، بهمن.، و کجباف، هادی (1390). بررسی رابطه شادکامی و سلامت روان در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان. نشریه علوم اجتماعی: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، 15(2)، 137-147.
3.ایمانی، الهام.، خادمی، زهرا.، سوداگر، سیمین.، و نقی‌‌‌‌زاده، فاطمه (1390). بررسی وضعیت سلامت دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با استفاده از پرسش‌‌‌‌نامه سلامت عمومی گلدبرگ. نشریه پزشکی هرمزگان، 17(4)، 357- 364.
4.براتی‌‌‌‌مقدم، بهروز.، و نقوی، مهسا (1394). رابطه ابعاد سبک زندگی اسلامی و شادکامی در بین دانشجویان. نشریه اسلام و سلامت، 1، 33-38.
5.پرچم، اعظم.، و قوه‌‌‌‌عود، منصوره (1389). سلامت روان از منظر مکتب اسلام و روان‌‌‌‌شناسی. نشریه منهاج، 6 (11)، 49-77.
6.پسندیده، عباس (1388). شادکامی از دیدگاه پیامبر اعظم (ص). قم: طه.
7.پورجمشیدی، مریم.، و بهشتی‌‌‌‌راد، رقیه (1394). تأثیر هوش اخلاقی و سلامت روان بر شادکامی دانشجویان. نشریه روان‌‌‌‌شناسی مثبت، 4(1)، 55-66.
8.تمنایی‌‌‌‌فر، محمدرضا.، سلامی محمدآبادی، فاطمه.، و دشتبان‌‌‌‌زاده، سمیه (1390). رابطه سلامت روان و شادکامی با موفقیت تحصیلی دانشجویان. نشریه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 15(2)، 46-64.
9.چکاو، الهام (1395). بررسی رابطه بین عوامل جامعه‌‌‌‌شناختی بر سلامت روان دانشجویان. نشریه مطالعات روان‌‌‌‌شناختی و علوم تربیتی، 7، 155-167.
10.خوش‌‌‌‌کنش، ابوالقاسم.، و کشاورز افشار، حسین (1387). رابطه شادکامی و سلامت روانی دانشجویان. نشریه اندیشه و رفتار، 2(7)، 41-53.
11.رفیعی، محمد.، موسوی‌‌‌‌پور، سعید.، و آقانجفی، مریم (1389). بررسی شادکامی، سلامت روانی و ارتباط بین آنها در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اراک در سال 1389. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک، 15(3)، 15-25.
12.زارعی، جواد.، صامریان، مرضیه.، و عبدی، فاطمه (1393). وضعیت شادکامی در دانشجویان رشته‌‌‌‌های مدارک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت در دانشگاه علوم پژشکی جندی‌‌‌‌شاپور اهواز. نشریه مدیریت اطلاعات سلامت، 11(3)، 308-315.
13.شریفی، احمدحسین (1392). همیشه بهار (درس آداب و سبک زندگی اسلامی). قم: معارف.
14.صفاری، محسن.، سنایی‌‌‌‌نسب، هرمز.، رشیدی‌‌‌‌جهان، حجت.، پورتقی، غلام‌‌‌‌حسین.، و پاک‌‌‌‌پورحاجی‌‌‌‌آقا، امیر (1393). شادکامی، خودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان. نشریه توسعه آموزش در علوم پزشکی، 7(13)، 22-29.
15.طاووسی، محمود.، حائری مهریزی، علی‌‌‌‌اصغر.، هاشمی، اکرم.، نقی‌‌‌‌زاده، فاطمه.، و منتظری، علی (1395). وضعیت سلامت روان جمعیت شهری کشور یک مطالعه ملی، نشریه پایش، 15(3)، 233-239.
16.طریقه‌‌‌‌دار، ابوالفضل (1380). شرع و شادی. قم: حضور.
17.عبادی، بی‌‌‌‌بی نجمه.، حسینی، محمدعلی.، ره‌‌‌‌گوی، ابوالفضل.، فلاحی خشکناب، مسعود.، و بیگلریان، اکبر (1395). رابطه سلامت معنوی با شادکامی در دانشجویان پرستاری. نشریه آموزش پرستاری، 5 (5)، 23-30.
18.علی‌‌‌‌پور، احمد.، و آگاه هریس، مژگان (1386). اعتبار و روایی فهرست شادکامی آکسفورد در ایرانی‌‌‌‌ها. نشریه روان‌‌‌‌شناسی تحولی، 12، 287-298.
19.علی‌‌‌‌پور، احمد.، و نوربالا، علی (1378). بررسی مقدماتی پایایی و روایی پرسش‌‌‌‌نامه شادکامی آکسفورد در دانشجویان دانشگاه‌‌‌‌های تهران. نشریه روان‌‌‌‌پزشکی و روان‌‌‌‌شناسی بالینی ایران، 17و 18، 55-65.
20.عناصری، مهریار (1386). رابطه بین سلامت روان و شادکامی دانشجویان دختر و پسر. نشریه اندیشه و رفتار، 2(6)، 75-85.
21.فتحی آشتیانی، علی.، و داستانی، محبوبه (1392). آزمون‌‌‌‌های روان‌‌‌‌شناختی: ارزش‌‌‌‌یابی شخصیت و سلامت روان. تهران: بعثت.
22.فقیهی، علی نقی (1391). بهداشت و سلامت روان در آینه علم و دین. قم: حیات سبز.
23.قدیری، محمد (1388). روان‌‌‌‌شناسی شادی از منظر قرآن و روایات. پایان‌‌‌‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان.
24.مجلسی، محمدباقر (1403). بحارالانوار. بیروت: مؤسسه الوفاء.
25.مظفری‌‌‌‌نیا، فائزه.، امین شکروی، فرخنده.، و حیدرنیا، علیرضا (1393). رابطه بین سلامت معنوی و شادکامی دانشجویان. نشریه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، 2(2)، 97-108.
26.معاضدی، کاظم.، و اسدی، عبدالله (1391). بررسی روش‌‌‌‌های حفظ سلامت روان از منظر قرآن کریم. نشریه دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، 12(1)، 85-96.
27.مؤید صفاری، زینب.، محمودی زمان، مرتضی.، امیر سرداری، لیلی.، و حبی، عمران (1393). بررسی رابطه بین میزان قدردانی و شادکامی با سلامت روان زنان خانواده‌‌‌‌های نظامی. نشریه ابن‌‌‌‌سینا، 1و2، 61-67.
28.میرکمالی، محمد.، خباره، کبری.، فراری، ابراهیم.، و فرهادی امجد، فرهاد (1394). نقش سلامت روان بر عملکرد تحصیلی دانشجویان با میانجی‌‌‌‌گری انگیزش پیشرفت تحصیلی. نشریه دانش و پژوهش در روان‌‌‌‌شناسی کاربردی، 2(16)، 101-109.
29.نجات، حمید.، و ایروانی، محمود (1378). مفهوم سلامت روان در مکاتب روان‌‌‌‌شناسی. نشریه اصول بهداشت روانی، 1(3)، 160-166.
30.نجفی، حسن.، فقیهی، علی نقی.، و رهنما، اکبر (1394). راه‌‌‌‌کارهای ارتقاء سلامت روانی فرزندان برگرفته از سبک زندگی اهل بیت (ع). نشریه مطالعات اسلام و روان‌‌‌‌شناسی، 9(16)، 79-104.
31.نعمتی، معصومه.، پاشاشریفی، حسن.، و قاضی، قاسم (1388). تأثیر آموزش شادکامی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌‌‌‌آموزان دبیرستان دخترانه شهر ساری سال 85-86. نشریه پژوهش‌‌‌‌های مشاوره، 30، 45-65.
32.یزدخواستی، فریبا.، و احمدی، حبیب‌‌‌‌الله (1392). رابطه بین نگرش مذهبی، سلامت روان، شادی و لذت در دانشجویان، نشریه دست‌‌‌‌آوردهای روان‌‌‌‌شناختی، 1(20)، 123-138.
33.یعقوبی، حمید.، و برادران، مجید (1390). همبسته‌‌‌‌های سلامت روان: شادکامی، ورزش و هوش هیجانی. نشریه پژوهش‌‌‌‌های نوین روان‌‌‌‌شناختی، 6(23)، 204-225.
34.Chopik, W. J., & O'brien, E. (2017). Happy you, healthy me? Having a happy partner is independently associated with better health in oneself.‌‌‌‌Health Psychology,‌‌‌‌36(1), 21-30.
35.Feist, G. J., Bodner, T. E., Jacobs, J. F., Miles, M., & Tan, V. (1995). Integrating top- down and bottom- up structural models of subjective well- being. Journal of Personality and Social Psychology, 68, 138- 150.
36.Heydari, S. (2017). The relationship between happiness, general health and life expectancy of cancer patients.‌‌‌‌EuropeanPsychiatry.‌‌‌‌41, DOI:‌‌‌‌10.1016/j.eurpsy.2017.01.959.
37.Joshanloo, M. (2017). Mediators of the relationship between externality of happiness and subjective well-being.‌‌‌‌Personality and Individual Differences,‌‌‌‌119, 147-151.       
38.Kawamato ( 1999). Happiness and background factor in community dwelling older person. D epartment of Intenet medicine, Nomura municipal Hospital.
39.Machado, L., Tavares, H., Petribú, K., Zilberman, M., Torres, R. F., & Cantilino, A. (2015). Happiness and health in psychiatry: what are their implications? Archives of Clinical Psychiatry, 42(4), 100-110.
40.Okun, M. A., Stock, W. A., Haring, M. J., & Witten R. A. (1984). Health and subjective well- being: a meta- analysis. International Journal of Aging and Human Development, 19, 111- 132.
41.Petkari, E., & Ortiz-Tallo, M. (2018). Towards Youth Happiness and Mental Health in the United Arab Emirates: The Path of Character Strengths in a Multicultural Population.‌‌‌‌Journal of Happiness Studies,‌‌‌‌19(2), 333-350.‏
42.Sabatini, f. (2014). The relationship between happiness and health: evidence from Italy. MEDLINE, 114, 178-187.
43.shafiq, s., Anam Naz,R., Ansar,M., Nasrulla,T., Buahra,M., & Imam, S. (2015).happiness as related to mental health among university students. International Journal of Humanities and Social Science, 9(5), 124-132.
44.shahbaze, A. (2017). mental health stigma and subject happiness.Journal of psychology and clinical psychiatry, 7(1), DOI: 10.15406/jpcpy.2017.07.00425.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار