نقش تعاملات زناشویی والدین و آموزش‌‌های آنان در زمینه ازدواج در پیش‌‌بینی نگرش فرزندان به ازدواج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار مطالعات زنان، عضو هیئت علمی پژوهشکده زنان، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.

چکیده

نگرش به ازدواج از پیش‌‌بینی‌‌کننده‌‌های مهم رضایت پس از ازدواج است و مطالعه آن می‌‌تواند در درک زمینه‌‌ها و علل تأخیر ازدواج مؤثر باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تعاملات زناشویی والدین و آموزش‌‌های آنان در زمینه ازدواج در پیش‌‌بینی نگرش فرزندان به ازدواج به‌روش غیرآزمایشی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل دختران و پسران مجرد ساکن شهر تهران بود که از بین آنان 384 نفر به روش نمونه‌‌گیری خوشه‌‌ای چندمرحله‌‌ای انتخاب شدند. داده‌‌ها با استفاده از پرسش‌نامه استاندارد نگرش به ازدواج، و پرسش‌نامه‌‌های محقق‌‌ساخته سنجش آموزش‌‌های والدین در زمینه ازدواج و زندگی زناشویی و سنجش رفتارهای والدین در تعاملات زناشویی گردآوری و با آزمون رگرسیون خطی چندمتغیره تحلیل شد. براساس نتایج از بین متغیرهای آموزش‌‌های پدر و مادر در زمینه ازدواج و زندگی زناشویی و رفتارهای پدر و مادر در تعاملات زناشویی، فقط رفتارهای مادر در تعاملات زناشویی بر نگرش فرزند نسبت‌به ازدواج مؤثر است و افزایش مطلوبیت رفتارهای مادر، موجب ‌‌نگرش مثبت‌‌تر فرزند به ازدواج می‌‌شود. براین‌اساس، با آگاهی‌‌بخشی به والدین و به‌‌ویژه مادران درباره نقش تأثیرگذار آنان در نگرش و عملکرد فرزندان در زندگی خانوادگی آینده و ارائه آموزش‌‌های لازم، می‌‌توان نقش‌‌آفرینی خانواده در ازدواج موفق فرزندان را تقویت نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Role of Parents' Marital Interactions and Their Marriage-Related Education in the Prediction of Children's Attitude to Marriage

نویسنده [English]

  • Shohreh Roshani
Assistant Professor of Women's Studies, Faculty Member of Institute of Women's Studies, Alzahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The attitude to marriage is one of the most important predictors of satisfaction after marriage and studying it can clarify the contexts and causes of marriage delay. This research aimed to investigate the role of parents' marital interactions and their marriage-related education in the prediction of children's attitude to marriage with a non-experimental correlation method. The population included single girls and boys in the city of Tehran and 384 people were selected by the multistage sampling. The data were gathered by the standard questionnaire of attitude to marriage, and the researcher-made questionnaires of assessment of parent's marriage-related education and assessment of their marital interactions. They were analyzed by the multivariate linear regression test. According to the results, among the variables, just mothers' marital interactions influence children's attitude to marriage and the increase in its desirability leads to a better children's attitude to marriage. Therefore, by informing the parents, especially the mothers, about their effective role in children's attitude and performance in the future family life, and by providing necessary education, the family role in children's successful marriage can be increased.

کلیدواژه‌ها [English]

  • children's marriage
  • children's attitude to marriage
  • parent's marital interactions
  • education
  1. * قرآن کریم (1382). مترجم: فولادوند، محمدمهدی. قم: چاپخانه بزرگ قرآن کریم.

    1. اکبری قمصری، امیر.، و مهدی‌‌زاده مقدم، حسین (1398). تحلیل تطبیقی گرایش به ازدواج و عوامل مؤثر بر آن در بین دانشجویان و طلاب شهر تهران. نشریه جامعه‌‌شناسی ایران، 4(20)، 58- 85.
    2. باقریان، مهرنوش.، و کاظمیان، سمیه (1390). ارتباط نگرش نسبت به ازدواج و طلاق با مؤلفه‌‌های جو اجتماعی خانواده در دانشجویان دانشکده پرستاری حضرت زینب (س) لارستان. نشریه دنا، 1 و 2(6)، 11- 20.
    3. بستان (نجفی)، حسین (1396). جامعه‌‌شناسی خانواده با نگاهی به منابع اسلامی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    4. بوجاری، سهیلا.، و پرچم، اعظم (1392). بررسی تطبیقی جایگاه و اهمیت ازدواج و تشکیل خانواده در اسلام و یهود. نشریه معرفت ادیان، 4(3)، 17-36.
    5. جان‌بزرگی، مسعود (1393). مادری در نگاه دینی و عینیت اجتماعی. قم: مرکز تحقیقات زن و خانواده.
    6. جوادی‌آملی، عبدالله (1393). مفاتیح الحیات. قم: اسراء.
    7. چابکی، ام‌‌البنین.، و زارعان، منصوره (1398). درآمدی بر نظریه‌‌های جامعه‌‌شناختی خانواده (ازدواج، طلاق و فرزندآوری). تهران: جامعه‌‌شناسان و روش‌‌شناسان.
    8. حاجی اسماعیلی، سمیه (1393). مادری در نگاه دینی و عینیت اجتماعی. قم: مرکز تحقیقات زن و خانواده.
    9. حر عاملی، محمدبن‌حسن (1367). وسائل‌ الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. تهران: مکتبه الاسلامیه.
    10. خجسته‌مهر، رضا.، محمدی، علی.، و عباس‌پور، ذبیح‌‌اله (1396). نظریه زمینه‌ای فرایند شکل‌گیری نگرش به ازدواج: یک مطالعه کیفی. نشریه تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 6(3)، 343- 354.
    11. خانی‌مقدم، مهیار (1395). بن‌‌مایه‌‌های اعتقادی نقش مادری زن در آموزه‌‌های وحیانی. نشریه پژوهش‌‌های اجتماعی اسلامی، 4(22)، 127- 155.
    12. خجسته‌مهر، رضا.، ممبینی، جعفر.، و اصلانی، خالد (1392). مقایسه نگرش به ازدواج و طلاق و دلبستگی به همسالان در دانش‌‌آموزان پسر دبیرستانی خانواده‌‌های عادی و طلاق. نشریه روان‌شناسی مدرسه، 2(3)، 57- 75.
    13. دهقان‌نژاد، رضا.، و بستان (نجفی)، حسین (1396). حقوق و وظائف همسری و مادری زنان از دیدگاه قرآن. نشریه مطالعات قرآنی، 8(4)، 29- 58.
    14. سالاری‌‌فر، محمدرضا (1397). خانواده در نگرش اسلام و روان‌‌شناسی. تهران: سمت.
    15. سالاری‌‌فر، محمدرضا.، آذربایجانی، مسعود.، موسوی اصل، سیدمهدی.، کاویانی، محمد.، تبیک، محمدتقی.، و عباسی، اکبر (1398). روان‌شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    16. سایت سازمان ثبت احوال کشور به آدرس https://www.sabteahval.ir
    17. سیاح، سرورالسادات.، کوچک‌انتظار، رؤیا.، و حسنی، فریبا (1396). بررسی ویژگی‌‌های روانسنجی مقیاس نگرش به ازدواج. نشریه رویش روان‌‌شناسی، 6(4)، 93- 107.
    18. شریفی‌زاده، زینب (1391). بررسی رابطه سبک‌‌های دلبستگی اضطرابی و اجتنابی و نگرش مذهبی با نگرش به ازدواج و ادراک آمادگی ازدواج در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه قم. پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی. دانشگاه شهید چمران اهواز.
    19. شعفی‌‌زاده، حانیه.، پورنجاریان، سمانه.، و سپهری شاملو، زهره (1398). اثربخشی آموزش پیش از ازدواج به‌روش سیمبیس بر تمایزیافتگی، نگرش‌‌ها و انتظارات زناشویی در بین دختران مجرد دانشگاه هرمزگان. نشریه پژوهش‌‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره، 92(9)، 120- 140.
    20. عباسی، قدرت‌‌اله.، و حسینی، سیده‌‌سمیه (1397). همبستگی بین عملکرد خانواده، تمایزیافتگی خود و رضایت از زندگی با نگرش به ازدواج در فرزندان جانبازان. نشریه طب جانباز، 1(11)، 35- 40.
    21. عبداله‌‌پور، بهزاد (1398). بررسی نگرش دانشجویان پرستاری نسبت‌به ازدواج و طلاق و رابطه آن با مؤلفه‌‌های جو اجتماعی خانواده. نشریه دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 6(62)، 437- 445.
    22. غلامی قره‌‌‌شیران، زهرا.، ثنایی، باقر.، کیامنش، علیرضا.، و زهراکار، کیانوش (1399). پیش‌‌بینی خوشنودی زناشویی بر پایه پختگی هیجانی و نگرش به پیوند زناشویی در زنان و مردان با همسرگیری زودهنگام و بهنجار. نشریه مشاوره و روان‌‌درمانی خانواده، 1(10)، 151- 178.
    23. کریمی، یوسف (1396). روان‌‌شناسی اجتماعی (نظریه‌‌ها، مفاهیم و کاربردها). تهران: ارسباران.
    24. کلینی، محمدبن یعقوب (1367). اصول کافی. تهران: دارالکتب الاسلامیه.‏
    25. مجلسی، محمدباقر (1404هـ.ق). بحارالانوار. بیروت: مؤسسه الوفاء.
    26. منادی، مرتضی (1387). درآمدی جامعه‌‌شناختی بر جامعه‌‌پذیری. تهران: جیحون.
    27. موسوی، اشرف‌‌سادات (1392). مشاوره قبل از ازدواج. تهران: مهر کاویان.
    28. میرخانی، عزت‌‌السادات.، غروی نائینی، نهله.، و همدانیان، فاطمه (1390). نگره مقاصد شرعی و رسالت مادری. نشریه پژوهش‌نامه زنان، 2(1)، 141-117.
    29. نوری طبرسی، میرزاحسین (1408هـ.ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. بیروت: آل‌البیت لإحیاء التراث.
    30. نیازی، محسن.، شاطریان، محسن.، و شفائی مقدم، الهام (1394). بررسی نقش عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر در نگرش منفی به ازدواج (مطالعه موردی شهروندان شهرستان کاشان). نشریه جامعه‌پژوهی فرهنگی، 6(2)، 27- 58.
    31. نیک‌خواه، هدایت‌اله.، فانی، مریم.، و اصغرپور ماسوله، احمدرضا (1396). سنجش نگرش دانشجویان نسبت‌به ازدواج و عوامل مؤثر در آن. نشریه جامعه‌شناسی کاربردی، 3(28)، 99- 122.
    32. نیلفروشان، پریسا.، نویدیان، علی.، و عابدی، احمد (1392). بررسی ویژگی‌‌های روانسنجی مقیاس نگرش به ازدواج. نشریه روان‌پرستاری، 1، 35- 47.
    33. هویلی‌پور، سارا.، شفیع‌آبادی، عبداله.، و سودانی، منصور (1391). بررسی اثربخشی آموزش پیش از ازدواج بر انتظارات و نگرش‌های زناشویی فرزندان دختر در آستانه ازدواج کارکنان شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب. نشریه یافته‌‌های نو در روان‌‌شناسی، 3(7)، 81- 93.
    34. Adhikari, P. (2017). Attitudes of Present Generation towards Marriage: A Survey of Marriageable College Students. Tribhuvan University Journal, 1- 2(31), 167-184.
    35. Akbas, M., Surucu, S. G., Koroglua, C. O., & Ozturk, M. (2019). Factors affecting marriage attitudes of university students. Cukurova Medical Journal, 44(1), 93-100.
    36. Alqashan, H., & Alkandari, H. (2010). Attitudes of Kuwaiti young adults toward marriage and divorce. Advances in Social Work, 1(11), 33-47.
    37. Charles, N., Davies, C., & Harris, C. C. (2008). Families in transition: social change, family formation and kin relationships. Policy Press.
    38. Cui, M., & Fincham, F. D. (2010). The differential effects of parental divorce and marital conflict on young adult romantic relationships. Personal relationships, 17(3), 331-343.
    39. De Coninck, D., Van Doren, S., & Matthijs, K. (2021). Attitudes of Young Adults Toward Marriage and Divorce, 2002–2018. Journal of Divorce & Remarriage, 1(62), 66- 82.
    40. Hippen, K. A. (2016). Attitudes toward marriage and long-term relationships across emerging adulthood. Master Thesis. Georgia State University.
    41. Huang, Y. C., & Lin, S. H. (2014). Attitudes of Taiwanese college students toward marriage: A comparative study of different family types and gender. Journal of Comparative Family Studies, 3(45), 425 -438.
    42. Hymowitz, K., Caroll, J. S., Wilcox, W. B., & Kaye, K. (2013). Knot yet: The benefits and costs of delayed marriage in America. Charlottesville, VA: National Marriage Project.
    43. Kim, H. S., & Jung, Y. M. (2015). Self-differentiation, family functioning, life satisfaction and attitudes towards marriage among South Korean university students. Indian Journal of Science and Technology, 19(8), 1-8.
    44. Lazinski, M. J. (2016). Young peoples’ feelings about and attitudes towards marriage: the influence of attachment style and early family functioning. Doctoral dissertation.
    45. Li, X. (2014). What influences the attitudes of people in the United States toward marriage? A critical review. The Family Journal, 3(22), 292- 297.
    46. Moore, A. C. (2020). An Examination of Emerging Counselors’ and Therapists’ Attitudes Toward Marriage. Doctoral dissertation. University of the Walden.
    47. Shimkowski, J. R., Punyanunt-Carter, N., Colwell, M. J., & Norman, M. S. (2018). Perceptions of divorce, closeness, marital attitudes, romantic beliefs, and religiosity among emergent adults from divorced and nondivorced families. Journal of Divorce & Remarriage, 3(59), 222- 236.
    48. Treas, J., Lui, J., & Gubernskaya, Z. (2014). Attitudes on marriage and new relationships: Cross-national evidence on the deinstitutionalization of marriage. Demographic research, 30, 1495- 1526.
    49. Willoughby, B. J., Carroll, J. S., Vitas, J. M., & Hill, L. M. (2012). “When are you getting married?” The intergenerational transmission of attitudes regarding marital timing and marital importance. Journal of Family Issues, 2(33), 223- 245.
    50. Willoughby, B. J., & Dworkin, J. (2009). The relationships between emerging adults' expressed desire to marry and frequency of participation in risk-taking behaviors. Youth & Society, 3(40), 426-450.
    51. Wolchik, S., Christopher, C., Tein, J. Y., Rhodes, C. A., & Sandler, I. N. (2019). Long-term effects of a parenting preventive intervention on young adults’ attitudes toward divorce and marriage. Journal of divorce & remarriage4(60), 283-300.