تحلیل جامعه‌شناختی رابطه میزان درآمد و رضایت‌مندی اقتصادی خانواده با جامعه‌پذیری شهروندی فرزندان؛ با تأکید بر مبانی جامعه‌پذیری اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی- اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

2 استاد جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)

3 استاد جامعه‌شناسی، دانشکده علوم‌اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

4 دانشیار جامعه‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میزان درآمد و رضایت‌مندی اقتصادی خانواده بر جامعه‌پذیری شهروندی فرزندان و مؤلفه‌های آن، با تأکید بر مبانی جامعه‌پذیری اسلامی به‌روش غیرآزمایشی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه خانواده‌های کودکان دبستانی شهر تهران بود که تعداد 726 خانواده بااستفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ایی به‌عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند. اطلاعات پژوهش بااستفاده از پرسش‌نامه دموگرافیک و پرسش‌نامه محقق‌ساخته جامعه‌پذیری شهروندی فرزندان جمع‌آوری شد که پایایی این پرسش‌نامه به‌روش آلفای کرونباخ 897/0 محاسبه شد. داده‌های پژوهش به‌روش تحلیل عامل تأییدی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره با استفاده از نرم‌افزار SPSS 24 تحلیل شد. نتایج نشان داد که افزایش میزان درآمد خانواده سبب تضعیف مسئولیت‌پذیری فرزندان شده‌است و با جامعه‌پذیری شهروندی، منطقی‌بودن و نقدپذیری فرزندان رابطه معناداری ندارد. همچنین افزایش رضایت‌مندی اقتصادی خانواده موجب تقویت جامعه‌پذیری شهروندی، مسئولیت‌پذیری، منطقی‌بودن و نقدپذیری فرزندان شد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Sociological Analysis of the Effect of the Relationship between Income and Family Economical Satisfaction on Children's Citizenship Socialization with an Emphasis on the Fundamentals of Islamic Socialization

نویسندگان [English]

  • Hamid Babaei 1
  • Bagher Saroukhani 2
  • Mostafa Azkia 3
1 Ph.D. Student in Cultural Sociology, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.
2 Professor of Sociology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran.(Corresponding Author)
3 Professor of Sociology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran,
4
چکیده [English]

This correlational research aimed to investigate the effect of the relationship between income and family economical satisfaction on children's citizenship socialization and its components with an emphasis on the fundamentals of Islamic socialization by a non- experimental method. The population included all families of primary school children in the city of Tehran, and 726 families were selected by the multistage sampling. The data were gathered by a demographic questionnaire and a researcher- made questionnaire of children's citizenship socialization with the Cronbach's Alpha of 0.897. The data were analyzed by the confirmatory factor analysis, Pearson correlation coefficient, and multivariate regression using SPSS- 24 software. The results showed that the increment of family income causes to lower children's responsibility and it does not have a meaningful relationship with children's citizenship socialization, logicality, and acceptability of given criticisms. In addition, the increment of family economical satisfaction causes to improve children's citizenship socialization, responsibility, logicality, and acceptability of given criticisms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • citizenship socialization
  • Islamic socialization
  • children
  • income
  • economical satisfaction
  • family

مراجع

  1. قرآن کریم (1382). مترجم: الهی‌قمشه‌ای، مهدی. قم: الهادی.

    1. ابن بابویه، محمد (1396). من لا یحضره الفقیه. تهران: انتشارات اسلامیه.
    2. ازکیا، مصطفی.، ساروخانی، باقر.، و احمدپور، بابک (1397). تبیین جامعه شناختی نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی. نشریه مطالعات رسانه‌ای، 13(2)، 21- 39.
    3. اسکو، صدراله.، و علی‌بابایی، یحیی (1391). بررسی نقش خانواده در مسئولیت‌پذیری جوانان. نشریه بررسی مسائل اجتماعی ایران، 2(2)، 1– 27.
    4. پسندیده، عباس (1398). هنر رضایت از زندگی. قم: دفتر نشر معارف.
    5. جوانمرد، علی.، کشمیری، سپیده.، و جوانمرد، رقیه (1397). شهروند مسئولیت‌پذیر در توسعه پایدار. چهارمین همایش بین المللی مدیریت، روانشناسی و علوم انسانی با رویکرد توسعه پایدار. مشاهده شده در https://civilica.com/doc/885328
    6. حرعاملی، محمد (1395). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. تهران: انتشارات فاروس.
    7. حق‌شناس، علی‌محمد.، سامعی، حسین.، و انتخابی، نرگس (1398). فرهنگ معاصر هزاره. تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.
    8. خاکپور، حسین (1391). راهکارهای ارتقاء مدیریت مصرف از دیدگاه قرآن و روایات. نشریه پژوهش‌های زبانشناختی قرآن، 1(2)، 61-
    9. دسترنج، منصوره (1392). بررسی رابطه ویژگی‌های خانواده با جامعه‌پذیری فرزندان. نشریه زن و مطالعات خانواده، 22(4)، 79– 98.
    10. دودمان، پروانه )1397(. رابطه شیوه‌های فرزند پروری والدین بر مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان دبیرستآن‌های شهرستان مهر. نشریه دانشگاه علوم پزشکی قم ، 1(4)، 51–
    11. ریتزر، جرج (1395). نظریه جامعه شناسی. مترجم: نایبی، هوشنگ. تهران: نشر نی.
    12. ساروخانی، باقر (1393). مقدمه ای بر جامعه‌شناسی خانواده. تهران: انتشارات سروش.
    13. ساروخانی، باقر.، و نادری، فاطمه‌زهرا (1396). بررسی وضعیت سازگاری اجتماعی در فرایند جامعه‌پذیریِ فرزندان درخانواده‌های زن سرپرست. اولین کنفرانس بین المللی علوم اجتماعی، تربیتی، علوم انسانی و روان‌شناسی. مشاهده شده در https://www.sid.ir/Fa/Seminar/ViewPaper.aspx?ID=91376
    14. ستوده، هدایت‌اله (1399). روان‌شناسی اجتماعی. تهران: انتشارات آوای‌نور.
    15. سعادتی، موسی.، و عباسی، الهام (1395). جامعه‌پذیری و عوامل مؤثر بر آن. دومین کنگره بین‌المللی توانمندسازی جامعه در حوزه علوم اجتماعی، روان‌شناسی و علوم تربیتی. مشاهده شده در https://civilica.com/doc/598722
    16. سلیمانی، ایران.، و رضاپور، امیر (1397). جامعه‌پذیری فرزندان از طریق خانواده. دومین همایش ملی سبک زندگی و سلامت. مشاهده شده در https://com/doc/914170
    17. غفاری‌نسب، اسفندیار (1391). نقش شهروندی فعال. نشریه مطالعات جامعه‌شناختی شهری، 2(1)، 139–162.
    18. فتحی، سروش (1395). تحلیل جامعه‌شناختی رعایت اخلاق شهروندی در فضای شهری. نشریه مطالعات جامعه‌شناختی شهری، 6(1)، 115– 144.
    19. فروند، ژولین (1383). جامعه‌شناسی ماکس وبر. مترجم: نیک‌گهر، عبدالحسین. تهران: انتشارات توتیا.
    20. قربانی، علیرضا.، و جمعه‌نیا، سکینه (1397). نقش عوامل اجتماعی در جامعه‌پذیری دانش‌آموزان استان گلستان. نشریه جامعه‌شناسی کاربردی، 29(70)، 113– 128.
    21. کفاشی، مجید (1388). روان‌سازی مقیاس سنجش تأثیر اینترنت بر ارزش‌های تربیتی خانواده. نشریه نوآوری‌های مدیریت آموزشی، 5(4)، 113– 134.
    22. کلینی‌رازی، محمد (1392). اصول کافی. مترجم: کمره‌ای، محمدباقر. تهران: انتشارات اسوه.
    23. کوزر، لوئیس (1393). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی. مترجم: ثلاثی، محسن. تهران: انتشارات علمی.
    24. کوئن، بروس (1399). مبانی جامعه‌شناسی. مترجم: توسلی، غلام‌عباس.، و فاضل، رضا. تهران: انتشارات سمت.
    25. مجلسی، محمدباقر (1375). بحارالانوار. مترجم: بهبودی، محمدباقر. تهران: انتشارات اسلامیه.
    26. مطهری، مرتضی (1389). مجموعه آثار. تهران: انتشارات صدرا.
    27. معلوف، لوییس (1395). المنجد. مترجم: بندرریگی، محمد. تهران: انتشارات اسلامی.

     

    1. Anderson, J., Askins, K., Cook, I., Desforges, L., Evans, J., Fuller, D., Griffiths, H., Lambert, D., Lee, R., Mayblin, L., Morgan, J., Payne, B., & Pykett, J. (2008). geography ’ s contribution to making citizens ? 93(1), 34 –39.
    2. Banovcinova, A. (2014). The impact of poverty on malnutrition In DNA Reporter. procedia- social and behavioral sciences,132, 148– https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.04.291
    3. Bellamy, R. (2015). Citizenship, Historical Development of. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences: Second Edition, 3 February, 643–649. https://doi.org/10.1016/B978- 0- 08- 097086- 8.62078- 0
    4. Cooper, K., & Stewart, K. (2021). Does Household Income Affect children’s Outcomes? A Systematic Review of the Evidence. Child Indicators Research, 14, 981- https://doi.org/10.1007/s12187- 020- 09782- 0
    5. Dementiy, L. I., & Grogoleva, O. Yu. (2016). The Structure of Responsibility of Preschool and Primary School Age Children. Procedia - Social and Behavioral may, 233, 372- 376. http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2016.10.161
    6. Ekanem, S. (2014). Personal Responsibility and Social Development: Implication for Global Ethics. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 3(4), 479–85. https://www.richtmann.org/journal/index.php/ajis/article/view/3355
    7. Enchikova, E., Neves, T., Beilman, M., Banaji, S., Pavpoulos, V., & Ferreira, P. D. (2021). Active Citizenship - Participatory Patterns of European Youth. Journal of Social Science Education, 20(1), 4–29. https://doi.org/10.4119/jsse- 3146
    8. García, M., & Tegelaars, M. (2019). Sociability. The Wiley Blackwell Encyclopedia of Urban and Regional Studies, https://doi.org/10.1002/9781118568446.eurs0483
    9. Goren, H., & Yemini, M. (2017). Global citizenship education redefined–A systematic review of empirical studies on global citizenship education. International Journal of Educational Research, 82(1), 170–183. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2017.02.004
    10. Kennedy, K. J. (2019). Civic and Citizenship Education for the Future in Civic and Citizenship Education in Volatile Times, https://doi.org/10.1007/978- 981- 13- 6386- 3_4
    11. McCormick, M., & Schleifer, M. (2020). Responsibility for Beliefs and Emotions. Paideusis, 15(1), 75–85. https://doi.org/10.7202/1072695ar
    12. Myers, J. (2019). Good citizen. New York: Routlege. https://doi.org/10.4324/9781351006705
    13. Scruton, R. (2007). The Palgrave Macmillan Dictionary of Political Thought Third Edition. Macmilian, 4(22), 17- https://doi.org/10.1108/09504120810872049
    14. Such, E., & Walker, R. (2004). Being Responsible and Responsible Beings: Children’s Understanding of Responsibility. Children and Society, 18(3), 231–42. http://dx.doi.org/10.1002/chi.795

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار