مقایسه اثربخشی ذهن‌آگاهی و ایماگوتراپی برصمیمیت و تعهد در زوجین دارای همسر مبتلا به کمبود توجه و بیش‌فعالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره و راهنمایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران. (نویسنده مسئول)

3 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی ذهن‌آگاهی و ایماگوتراپی بر صمیمیت و تعهد در زوجین دارای همسر مبتلا به اختلال کم‌توجهی- بیش‌فعالی به‌روش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری انجام شد. جامعه‌آماری شامل زوجین دارای همسر بیش‌فعال و کم‌توجه مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان بود که تعداد 45 زوج باروش نمونه‌گیری در دسترس برای ورود به پژوهش انتخاب و به‌طور تصادفی و به‌تعداد مساوی در گروه‌های آزمایش و گواه گمارده شدند. مداخلات آزمایشی طی 8 جلسه آموزش ذهن‌اگاهی و 10 جلسه آموزش ایماگوتراپی بر روی گروه‌های آزمایش اجرا شد. اطلاعات پژوهش با استفاده از مقیاس صمیمیت زناشویی والکر و تامپسون، پرسش‌نامه بیش‌فعالی وندر یوتا و پرسش‌نامه تعهد زناشویی آدامز و جونز جمع‌آوری و داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. باتوجه به نتایج، بین گروه‌های آزمایش ذهن‌آگاهی و ایماگوتراپی با گروه کنترل در پس‌آزمون، اختلاف معنی‌داری وجود داشت و اثربخشی ایماگوتراپی بر افزایش صمیمیت و تعهد زناشویی زوجین بیشتر از ذهن‌آگاهی بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Comparison between the Effectiveness of Mindfulness and Imagotherapy on Intimacy and Commitment among Couples Having Spouses with Attention Deficit Hyperactivity Disorder

چکیده [English]

This research was conducted with the aim of comparing the effectiveness of mindfulness and imagotherapy on intimacy and commitment among couples having spouses with Attention Deficit Hyperactivity Disorder by a quasi-experimental method and pretest-posttest design with a control group and a follow-up phase. The population was couples having spouses with Attention Deficit Hyperactivity Disorder referring to counseling centers in the city of Isfahan, and 45 couples were selected by the convenience sampling and were randomly and equally placed in the test and control groups. The test groups received 8 sessions of mindfulness education and 10 sessions of imagotherapy education. The data were collected by Walker's and Thompson's marital intimacy scale, Adams' and Jones' marital commitment questionnaire, and Wender Utah's hyperactivity questionnaire, and they were analyzed by ANOVA with repeated measures. According to the results, the test groups of mindfulness and imagotherapy were significantly different from the control group in the posttest phase. Imagotherapy had more effect on the increment of couples' marital intimacy and commitment than mindfulness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • couples' intimacy
  • marital commitment
  • mindfulness
  • imagotherapy
  • spouse with Attention Deficit Hyperactivity Disorder
  1. * قرآن کریم (1389). مترجم: فولادوند، محمدمهدی. قم: چاپخانه بزرگ قرآن کریم.

    * نهج‌‌البلاغه (1378). مترجم: شهیدی، سید جعفر. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی         

    1. ابن‌بابویه (شیخ صدوق)، محمدبن علی‌بن حسین (1404هـ.ق‌‌). عیون اخبار الرضا(ع). بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
    2. ابن‌بابویه (شیخ صدوق)، محمدبن علی‌بن حسین (1413هـ.ق). من لایحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه. ‏
    3. ابن‌بابویه (شیخ صدوق)، محمدبن علی‌بن حسین (1414هـ.ق). الامالی. مترجم: کمره‌‌ای، محمدباقر. تهران: کتابچی.
    4. اعتمادی، عذرا.، نوابی‌نژاد، شکوه.، احمدی، سیداحمد.، و فرزاد، ولی‌اله (1385). بررسی تأثیر زوج‌‌درمانی به‌شیوه‌ ایماگوتراپی بر افزایش صمیمیت زوجین مراجعه‌‌کننده به مراکز مشاوره در شهر اصفهان. نشریه تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، 5(19)، 9 -22.
    5. امینی، ناصر.، و ابراهیمی، اعظم (1396). اثربخشی ایماگوتراپی زوجین بر افزایش سازگاری، صمیمیت و تاب‌‌آوری زوجین شهر بوشهر. نشریه پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، (2)9، 75 -89.
    6. بطلانی اصفهانی، سعیده (1387). تأثیر زوج‌‌درمانی بر نظریه دلبستگی بر رضایت جنسی و صمیمیت جنسی شهر اصفهان. پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره. دانشکده علوم تربیتی و روان‌‌شناسی دانشگاه اصفهان.
    7. تبعه امامی، شیرین (1389). تعیین و بررسی رابطه بین ویژگی‌‌های مرکزی و پیرامون عشق و تعهد در بزرگسالان جوان متأهل در دانشگاه اصفهان. پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد روان‌‌شناسی عمومی دانشگاه اصفهان.
    8. ثنایی، باقر (1379). مقیاس سنجش خانواده و ازدواج. تهران: بعثت.
    9. سبحانی تبریزی، جعفر.، و مکارم شیرازی، ناصر (1389). پاسخ به پرسش‌های مذهبی. تهران: انتشارات نسل جوان.
    10. الشعیری، محمد (1363). جامع‌‌الاخبار. قم: انتشارات رضی.
    11. صرامی فروشانی، پوریا (1379). هنجاریابی و تعیین روایی و پایایی آزمون وندر یوتا برای تشخیص اختلال کم‌‌توجهی و بیش‌‌فعالی در بالغین در شهر اصفهان. پایان‌‌نامه دکترای حرفه‌‌ای. دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
    12. طباطبایى، سیدمحمدحسین (1363). تفسیر المیزان. مترجم: موسوى همدانى، سیدمحمدباقر. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    13. عباسی مولید، حسین (1388). بررسی رابطه بین تعهد زناشویی و رضایت‌‌بخشی در زوجین شهر اصفهان. مجموعه چکیده مقالات پنجمین همایش مشاوره اسلامی؛ مشاوره خانواده و بهداشت جنسی. تهران: مؤسسه مطالعاتی مشاوره اسلامی.
    14. قمی، علی‌بن ابراهیم (1313). تفسیر قمی. قم: بنی الزهرا (س).
    15. کلینی، محمد یعقوب (1411هـ.ق). الکافی. بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
    16. کیانی، بهناز.، و هادیان‌‌فرد، حبیب (1395). تأثیر درمان مبتنی بر آموزش ذهن‌آگاهی بر بی‌‌نظمی هیجانی در نوجوانان ADHD غیر بالینی. نشریه روان‌‌شناسی مدرسه، 5(1)، 118 -138.
    17. مجلسى، محمدباقر (1413هـ.ق). بحارالانوار. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
    18. نجاریان‌‌پور، سمانه.، بهرامی، فاطمه.، و اعتمادی، عذرا (1387). تأثیر آموزش تعهد پیش از ازدواج بر بهبود ویژگی‌‌های تعهد در دختران دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا. نشریه خانواده‌‌پژوهی، 13(4)، 77 -86.
    19. نوری، حسین بن محمدتقی (1408هـ.ق). مستدرک الوسائل. قم: مؤسسه آل‌البیت (ع).

     

    1. Adams, J. M., & Joens, W. H. (1997). The conceptualization of marital commitment: an integrative analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 5(72), 177 -1196.
    2. Bagarozzi, D. (2001). Enhancing intimacy marriage. Philadelphia:
    3. Barkley, A. (2005). Attention -deficit hyperactivity disorder; A handbook for diagnosis and treatment. New York: Guilford Press.
    4. Bohlmeijer, E., Prenger, R., Taal, E., & Cuijpers, P. (2010). The effects of mindfulness -based stress reduction therapy on mental health of adults with a chronic medical disease: A meta -analysis. J Psychosomatic Res, 68, 539 -544.
    5. Brown, R., & Reiohold, T. (1999). Image relationship therapy. New York: John Wiley & Sons.
    6. Brown, T. E., Fiood, E., Sarocco, P., Atkins, N., & Khachatryan, A. (2017). Persisting Psychosocial Impairments in Adults Being Treated with Medication for Attention Deficit/Hyperactivity Disorder. Psychopharmacology Bull, 4 (47), 8-17.
    7. Goldin, P. R., & Gross, J. J. (2010). Effects of mindfulness -based stress reduction (MBSR) on emotion regulation in social anxiety disorder. Emotion, 10, 83 -91.
    8. James, S. L. (2015). Variation in trajectories of women’s marital quality. Social Science Research, 1(49), 16 –30.
    9. Jonson, M. P. (1999). Personal, moral and structural commitment to relationships: experience of choice and constraint. In handbook of interpersonal commitment and relationship stability. Handbook of interpersonal commitment and relationship stability. Kluwer Academic Publishers. https://doi.org/10.1007/978-1-4615-4773-0_4
    10. Makhanova, A., McNulty, JK., & Eckel, LA. (2018). Sex differences in testosterone reactivity during marital conflict. Horm behave, 105, 7 -22.
    11. McCann, B. S., Scheele, L., & Ward, N. (2000). Discriminant validity of Wender Utah Rating Scale for attention deficit/hyperactivity disorder in adults. The Journal of neuropsychiatry and clinical neurosciences, 12(2), 240 -245.
    12. Mitchell, J. T., McIntyre, E. M., Dennis, M. F., Beckham, J. C., & Kollins, S. H. (2013). A Pilot Trial of Mindfulness Meditation Training for ADHD in Adulthood: Impact on Core Symptoms, Executive Functioning, and Emotion Deregulation. Journal of Attention Disorders, 1 -16.
    13. Muro, L., Holliman, R., & Luquet, W. (2016). Imago relationship therapy and accurate empathy development. Journal of Couple and Relationship Therapy, 15, 1 -17.
    14. Patrick, S. (2007). Intimacy, differentiation, and personality variables as predictors of marital satisfaction. The Family Journal, 15, 359 - 67.
    15. Sabre, K. (2016). Marital Adjustment among Women: A Comparative study of nuclear and joint families. The International Journal of Indian Psychology, 3(5), 26-32.
    16. Segal, Z. V., Williams, J. M. G., & Teasdel, J. D. (2002). Mindfulness -based cognitive therapy for depression. New York: The Guilford Press.
    17. Strachman, A., & Gable, S. (2006). Approach and avoidance relationship commitment. motive emote, 30, 117 -126.
    18. Zeidan, F., Johnson, S. K., Diamond, B. J., David, Z., & Goolkasian, P. (2010) Mindfulness meditation improves cognition: Evidence of brief mental training. Conscious Cogn, 19, 597 -605.