نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه اخلاق، دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران.
چکیده
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسنده [English]
The present research aimed to investigate the place of household economy in the heritage of philosophical ethics; thus, all related written sources were reviewed with a descriptive-documentary method. The questions of how much attention was paid to the moral issues of family in the heritage of philosophical ethics influenced by the texts of Islamic philosophy, and of what shortcomings this field of philosophical ethics faces were answered. Therefore, the nature, scope of subjects, and methods of implementation of the family ethics were analyzed, and a picture of that in a philosophical perspective was presented by following the historical trend of family ethics in ancient moral texts and the heritage of Islamic ethics until the contemporary period. The results showed that the issue of family ethics has been expressed only under the issue of household economy, which has a philosophical nature, and some scholars of ethics, by adapting Aristotle's philosophical works and other related works, have mixed family views with philosophical ethics and have reflected them in some moral texts such as abstract chapters, refinement of ethics, and glorious ethics. In addition, according to the results, there is not even such an adapted approach to the family in moral and philosophical texts, from the end of the tenth century AH until now, and the philosophical approach that has presented until the end of the tenth is not particularly innovative.
کلیدواژه‌ها [English]
پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه تدبیر منزل در میراث اخلاق فلسفی انجام شد. بدین منظور کلیه آثار مکتوب در این موضوع مورد بررسی قرار گرفت و به شیوه توصیفی اسنادی این مسئله که در میراث اخلاق فلسفی متأثر از متون فلسفه اسلامی، مسائل اخلاقی حوزه خانواده چه‌میزان توجه شده و این حوزه اخلاق فلسفی با چه کاستی‌هایی مواجه است، مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور با پیگیری سیر تاریخی اخلاق خانواده در متون کهن اخلاقی و میراث اخلاق اسلامی تا دوره معاصر، به بررسی ماهیت، گستره موضوعات و روش‌های عملی‌سازی، تصویری از اخلاق خانواده در نگاه فلسفی ارائه شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد به مسئله اخلاق خانواده ذیل بحث تدبیر منزل که ماهیت فلسفی دارد توجه شده است. برخی از عالمان اخلاقی با اقتباس از آثار فلسفی ارسطو و دیگر آثار همسو سعی کرده‌اند دیدگاه‌های اخلاقی در حوزه خانواده را به‌شکل ممزوج با مباحث اخلاق فلسفی در متون اخلاقی چون فصول منتزعه، تهذیب الاخلاق و اخلاق جلالی منعکس نمایند. مبتنی بر نتایج این پژوهش از اواخر سده دهم هجری تاکنون - به ویژه آثار نراقیین و فیض کاشانی - حتی چنین رویکرد اقتباسی نیز در منابع اخلاقی و فلسفی نسبت به حوزه خانواده صورت نگرفته است، ضمن اینکه رویکرد فلسفی مذکور که تا پایان سده ده ارائه شده است نوآوری ویژه‌ای ندارد.
* قرآن‌کریم (1389). مترجم: الهی قمشه‌ای، مهدی. قم: نگارش.
)