تأثیر تغییر جنسیت پیش از عقد نکاح در ایجاد خیار فسخ و نقش معالجه خنثی پس از عقد نکاح

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق، دانشگاه ایلام، ایلام،‌ ایران. (نویسنده مسئول)

2 دانشیار گروه فقه و حقوق، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

چکیده

تحقیق حاضربا هدف بررسی تأثیر تغییر جنسیت فرد تراجنسیتی قبل از عقد نکاح در ایجاد خیار فسخ و نقش معالجه فرد خنثی جنسی پس از عقد نکاح بر اسقاط حق خیار فسخ  به‌شیوه تحلیلی- اسنادی انجام شد. با بررسی انجام شده مشخص شد موضوع پژوهش حاضر در مطالعات و پژوهش‌های پیشین بررسی نشده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که تغییر جنسیت پیش از عقد نکاح و بی‌اطلاعی طرف مقابل از آن هنگام عقد، نوعی تدلیس و پنهان کردن عیب است که موجب ایجاد حق خیار فسخ نکاح می‌شود؛ زیرا اقدام به ازدواج نوعاً مطلق نیست، بلکه مقید به شرط ضمنی سلامت از عیب است که با تخلف از آن شرط، طرف مقابل حق فسخ عقد را دارد. همچنین سلامت زوجین از نقص و عیب، مقتضای شرط ارتکازی در عقد نکاح است که در صورت تخلف از آن، حق خیار فسخ برای طرف دیگر ایجاد می‌شود. فرد خنثی با درمان بعد از عقد نکاح و تغییر به تک‌جنسی، حق فسخ مبنای حقوقی خود را از دست می‌دهد و به استناد عیب سابق نمی‌توان نکاح را فسخ کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effect of Gender Change before Marriage on Creating the Right to Terminate and the Role of Gender-Neutrality after Marriage

نویسندگان [English]

  • Parviz Bagheri 1
  • Abd al-Jabar Zargoushnasab 2
1 Associate Professor, Department of Law, University of Ilam, Ilam, Iran. (Corresponding Author)
2 Associate Professor, Department of Jurisprudence and Law, University of Ilam, Ilam, Iran.
چکیده [English]

This analytical-documentary research tried to investigate the effect of the gender change of a transsexual before marriage on creating the right to terminate and the role of gender-neutrality after marriage in the waiver of the right to terminate marriage. After reviewing the previous studies, no research that examined the subject of this study was found. The results indicated that the gender change before marriage and the other party's ignorance of it at the time of marriage is a way of hiding a defect, so that it creates the right to terminate marriage; because the act of marriage is not usually absolute and it depends on the implied condition of having no defects. So by violating that condition, the other party has the right to terminate marriage. Moreover, the condition of having no defects is important for each couple, and by violating that condition, the other party has the right to terminate marriage. A sexually neutral person loses the right to terminate his/her legal basis by the treatment after marriage and changing to monogamy, and it is not possible to terminate marriage based on previous defects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • right to terminate
  • marriage
  • gender change of transsexuals
  • implied condition of marriage
  1. قرآن کریم (1391). مترجم: بهرام‌پور، ابوالفضل. قم: آوای قرآن.

    1. ابن‌براج طرابلسی، عبدالعزیز (1406هـ.ق). المهذب. قم: المکتب الاسلامی لجماعة المدرسین.
    2. ابن‌منظور، محمدبن مکرم (1414هـ.ق). ‌لسان العرب. بیروت: دارالفکر.
    3. احمدی، سیدمحمدمهدی.، طباطبایی عینکی، سیدمهدی.، و عابدیان کلخوران، سیدحسن (1399). تحلیل انتقادی حکم جواز تغییر جنسیت در ترانس سکشوال‌ها. نشریه فقه، 2(27)، 179- 205.
    4. ازهری، محمدبن احمد (بی‌تا). تهذیب اللغة. قاهره: چاپ و انتشار احمد عبدالعلیم بردونی.
    5. اسماعیلی، محسن.، و توکلی‌کیا، امید (1390). شرط ارتکازی در فقه امامیه و حقوق ایران. پژوهش‌نامه حقوق اسلامی، 2(12)، 151- 167.
    6. امامی، حسن (1368). حقوق مدنی. تهران: نشر المیزان.
    7. انصاری، مرتضی (1434هـ.ق). المکاسب. قم: مجمع‌الفکرالاسلامی.
    8. بجنوردی، محمدحسن (1384). القواعد الفقهیة. محقق: مهریزی، مهدی.، و درایتی، محمدحسن. قم: دلیل‌ما.
    9. تبریزی، میرزاجواد (1378). استفتاءات جدید. قم: انتشارات سرور.
    10. جبعی‌عاملی، زین‌الدین‌بن‌علی (1396هـ.ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. محقق و مصحح: کلانتر، سیدمحمد. قم: انتشارات و چاپخانه علمیه.
    11. حرعاملی، محمدبن­حسن (1401هـ.ق). وسائل الشیعه. مصحح ربانی‌شیرازی، عبدالرحیم. تهران: المکتیة الاسلامیة.
    12. حکیم، محمدتقی (1979). الاصول العامه للفقه المقارن. قم: مؤسسه آل‌البیت(ع).
    13. حمیری، عبدالله‌بن‌جعفر (1413هـ.ق). قرب الاسناد. قم: مؤسسه آل‌البیت(ع).
    14. خامنه­ای، سیدعلی (1380). رساله اجوبه الاستفتائات. تهران: نشرالهادی.
    15. خانه‌کشی، حامد (1399). تبیین و بررسی مهریه و نفقه پس از تغییر جنسیت زوجین. نشریه رهیافت‌های نوین در مطالعات اسلامی، 2(2)، 61 -77.
    16. خوانساری، احمد (1405هـ.ق). جامع المدارک. تهران: مکتبة الصدوق.
    17. خوئی، سیدابوالقاسم (1377هـ.ق). مصباح الفقاهة. قم: مکتبة الداوری.
    18. خوئی، سیدابوالقاسم (1410هـ.ق). منهاج الصالحین. قم: مدینة العلم.
    19. خوئی، سیدابوالقاسم (1416هـ.ق). صراط النجاة. قم: مکتب نشر المنتخب.
    20. خوئی، سیدابوالقاسم (1418هـ.ق). موسوعة الامام الخوئی. قم: مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی.
    21. سبحانی‌تبریزی، جعفر (بی‌تا). نظام النکاح فی الشرع. قم: مدرسة امام صادق(ع).
    22. سیستانی، سیدعلی (1414هـ.ق). قاعده لاضرر ولاضرار. قم: دفتر حضرت آیت‌الله سیستانی.
    23. شاکری گلپایگانی، طوبی.، بهرامی، لیلا (1400ش). ‌‌بازخوانی حقوق جنسی زوجه از منظر اصول کلان اخلاقی و حقوقی. پژوهشنامه اسلامی زنان‌ و‌ خانواده، 9(4)، 85- 107.
    24. شبیری، سیدموسی (1419هـ.ق). کتاب نکاح. قم: مؤسسه پژوهشی راپرداز.
    25. شوکانی، محمدبن­علی (2012). نیل الاوطار. السعودیة: نشر رئاسة ادارات البحوث العلمیة والافتاء.
    26. صانعی، سعید.، و فصیحی‌زاده، علیرضا (1391). تغییر جنسیت و آثار فقهی- حقوقی آن بر روابط زوجین. نشریه فقه و حقوق خانواده، 56 (17)، 1- 27.
    27. صدر، محمد (1427هـ.ق). منهاج الصالحین. قم: مؤسسة‌احیاء الکتب الاسلامیة.
    28. صفایی، سیدحسین.، و امامی، اسدالله (1377). حقوق خانواده. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    29. طباطبایی، محمدحسین (1393هـ.ق). تفسیر المیزان. بیروت: داراحیاء التراث.
    30. طوسی، محمدبن‌الحسن (1386هـ.ق). تهذیب الاحکام. تهران: دارالکتب الاسلامیة.
    31. طوسی، محمدبن‌الحسن (1387هـ.ق). المبسوط فی فقه الإمامیة. طهران: المکتبة المرتضویة.
    32. کاتوزیان، ناصر (1385). حقوق خانواده. تهران: شرکت سهامی انتشارات.
    33. کلینی، محمدبن‌­یعقوب (1407هـ.ق). الکافی. تهران: دارالکتب الاسلامیة.
    34. کرکى، على‌بن‌حسین (1414هـ.ق). جامع المقاصد. قم: مؤسسه آل‌البیت (ع).
    35. محقق‌حلی، نجم‌الدین جعفربن‌حسن (1408هـ.ق). شرائع الإسلام. قم: مؤسسةاسماعیلیان.
    36. مصباح یزدی، محمدتقی (1378). اخلاق در قرآن. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی(ره).
    37. مصطفوی، حسن (1416هـ.ق). التحقیق فی کلمات القران الکریم. تهران: مؤسسة انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    38. مظفر، محمدرضا (1396هـ.ق). اصول الفقه. النجف: مطبعة نعمان.
    39. مکی‌عاملی، محمد (1979). القواعد والفوائد. محقق: حکیم، سیدعبدالهادی. قم: منشورات مکتبة المفید.
    40. موسوی‌خمینی، روح­الله (1396). تحریرالوسیله. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
    41. مؤمن، محمد (1415هـ.ق). کلمات سدیده فی مسائل جدیده. قم: مؤسسه نشر اسلامی.
    42. نائینی، میرزاحسین (بی‌تا). منیة الطالب فی شرح المکاسب. تهران: چاپخانه صبوری.