نقش مادری در آموزه های قرآنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد تفسیر، پژوهشگر پژوهشگاه حضرت معصومه. (نویسنده مسئول)

2 استادیار فلسفه غرب، دانشگاه امام حسین

چکیده

مادری در کنار همسری، مهم ترین نقشی است که زنان در خانواده بر عهده می گیرند. هرچند امروزه با نگرشهای فمینیستی، این نقش ها به چالش کشیده شده، با تکیه بر طبیعت و فطرت زنانه، نقش مادری در آموزه های اسلامی به ویژه در آیات قرآن کریم مورد توجه ویژه قرار گرفته است. به ویژگیهای طبیعی زنان مانند فرزندخواهی، محبت و دلبستگی به فرزندان و مراقبت از آنان و نیز به حقوق مادران مانند تأمین نیازهای مادی آنها، تکریم، احترام و قدرشناسی از زحمات و احساسات مادرانه آنها در آیاتی از قرآن کریم اشاره شده است.
قرآن کریم برای ویژگی ها، وظایف و حقوق مادران، مقام و جایگاه ویژه ای در نظر گرفته که عمل به آنها موجب ارزشمندی هر چه بیشتر این نقش میشود. تشویق زنان به فرزندآوری و انجام مسئولیت های لازم در این زمینه، موجب پرورش نسلی برخوردار از سلامت جسمی و روانی خواهد بود. این نوشتار با توجه به آیات قرآن کریم و روایات معصومان به بررسی ویژگی ها و حقوق مادران می پردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Mother's Role in Quranic Doctrines

نویسندگان [English]

  • Azam Noori 1
  • Hasan Islampoor Karimi 2
1 M.A in Exegesis, researcher in HazratMa'sumah Academy. (Author)
2 Professor ofPhilosophyWest, University of ImamHussein.
چکیده [English]

Motherhood and wifehood are the two most important roles played by women in the family. Although these roles have been challenged seriously by feminist attitudes, special attention has been given to the role of a mother in Islamic doctrines as well as in the verses of the Holy Quran which refer to women's natural features such as the innate tendency to bear a child, to love it and be attached to it as well as to take care of it. The Quran also makes clear references to mothers' rights including the right to respect, appreciation of their endeavor and motherly sentiments. It has considered a special place and status for mother's rights and duties which, if fulfilled by them, would further highlight the importance of their role. To encourage women to procreate and discharge their necessary responsibility in this regard would lead to a generation characteristic of physical and spiritual well-being. This study delves into the Quranic verses and narrations of the Infallibles (A.S) to examine the God-gifted traits and rights of mothers.
Keywords: motherhood, Quran, natural traits, mother's rights.

کلیدواژه‌ها [English]

  • motherhood
  • Quran
  • natural traits
  • mother's rights
* قرآن کریم
ابن منظور. محمدبن مکرم.(1414هـ. ق). لسان العرب. بیروت:‌ دار صادر.
بستان، حسین. (1388). اسلام و تفاوت های جنسیتی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بستان، حسین. (1388). اسلام و جامعه شناسی خانواده. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
تشکری، زهرا. (1381). زن در نگاه روشنفکران. قم: کتاب طه.
جمشیدی، اسدالله. (1385). زن در فرهنگ و اندیشه اسلامی: جستاری در هستی شناسی زن. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
حرعاملی، محمد بن حسن.(1409هـ.ق). وسائل الشیعه. قم: موسسه آل البیت.
دوبوار، سیمون. (1380). جنس دوم. ترجمه قاسم صنعوی. تهران: توس.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412 هـ.ق). المفردات فی غریب القرآن. دمشق بیروت: دار العلم دار الشامیه.
زمخشری، محمود. (1407هـ.ق). الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل. بیروت: دارالکتب العربی.
صادقی فسائی، سهیلا،. و جمعی از نویسندگان. (1386). فمینیسم و خانواده. تهران: شورای فرهنگی اجتماعی زنان.
طباطبائی، محمد حسین. (1417هـ.ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طبرسی، ابن الحسن. تفسیر مجمع البیان. (بی‌تا)، ترجمه علی کرمی. بی‌جا: مؤسسه انتشارات فراهانی.
عزیزی، فریدون. (1363). فیزیولوژی غدد مترشح داخلی. تهران: کمیته پزشکی جهاد دانشگاهی.
علاسوند، فریبا. (1390). زن در اسلام. قم: نشر هاجر.
فخررازی، ابوعبدالله. (1420 هـ.ق). مفاتیح الغیب. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
قرائتی، محسن. (1383). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگی درس هایی از قرآن.
قرطبی، محمدبن احمد. (1364). الجامع لاحکام القرآن. تهران: انتشارات ناصرخسرو.
کلینی، محمدبن یعقوب. (1407هـ.ق). الکافی. تصحیح علی اکبر غفاری و محمد آخوندی. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
مجلسی، محمد باقر. (1403هـ.ق). بحارالانوار. بیروت: دار إحیاء التراث.
مشیرزاده، حمیرا. (1381). از جنبش تا نظریه اجتماعی تاریخ دو قرن فمینیسم. تهران: نشر و پژوهش شیرازه.
مکارم شیرازی، ناصر،. و جمعی از نویسندگان. (1374). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
منجم، رویا. (1381). زن- مادر: نگاهی متفاوت به مسأله زن. تهران: نشر مس.
نوری، حسین بن محمد تقی. (1408هـ.ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. قم: م‍ؤسسه آل البیت.