A Critical Analysis of the Ways of the Permission of Shaking hands with a Non-Mahram Man and Woman

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. (Corresponding Author)

2 Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

3 M.A. in Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Faculty of Theology and Islamic Knowledge, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

Abstract

There is a lot of sensitivity about the relationship between a man and woman in the religion of Islam. Handshake or shaking hands with a non-Mahram is one of the behaviors whose sanctity is specified in narratives, and it also, in the form of other titles, has sanctity measurements. Meanwhile, in recent years, because of the spread of such an act, there have been some attempts to permit handshake under the conditions of the emergence of secondary titles (Haraj and Ezterar) and the presence of an obstacle between their hands. This analytical-documentary study was conducted with the aim of analyzing the exceptions of the sanctity of shaking hands with a non-Mahram regarding its compatibility with Sharia principles and rulings; thus, all written sources, related to the rulings of the relationship with a non-Mahram and the sanctity measurements in shaking hands with a non-Mahram, were reviewed, as well as its Sharia ruling under the conditions of the presence of an obstacle and the emergence of secondary titles, and then the Fatawa indicating its permissibility were analyzed. According to the results, the generality of its permissibility under the condition of the presence of an obstacle is not acceptable, and the referral to the secondary rules cannot necessarily result in its permissibility; especially, the rule of "La Haraj" cannot generally remove the sanctity, and the most of the affected cases are not qualified as being the subject of the rule of "Ezterar".

Keywords

References

  1. * قرآن کریم (1382). مترجم: الهی قشمه‌ای، مهدی. قم: نگارش.

    1. ابن‌براج، عبدالعزیز (1406هـ.ق). المهذب. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه.
    2. انصاری، محمدعلی (1415هـ.ق). الموسوعه الفقهیه المیسره. قم: مجمع‌الفکر.
    3. انصاری، مرتضی‌بن محمد امین (1410هـ.ق). المکاسب. قم: دار‌الکتاب.
    4. ایروانی، باقر (1426هـ.ق). دروس تمهیدیه فی القواعد الفقهیه. قم: دار‌الفقه للطباعه و النشر.
    5. آشتیانی، محمد حسن‌بن جعفر (1383). الرسائل التسع. قم: مؤسسه العلامه الاشتیانی.
    6. بهجت، محمدتقی (1386). استفتاءات. قم: دفتر معظم له.
    7. بهجت، محمدتقی (1426هـ.ق). جامع المسائل. قم: دفتر آیت الله بهجت.
    8. تبریزی، جواد (1385). استفتاءات. قم: سرور.
    9. تبریزی، جواد (1427هـ.ق). صراط‌‌النجاه. قم: دار‌الصدیقه الشهیده (س).
    10. جعفریان، رسول (1380). رسائل حجابیه. قم: دلیل ‌‌ما.
    11. حاجیان فروشانی، زهره.، و حمیدی، محمدرضا (1399). نسبت‌‌سنجی قاعده نفی حرج و ادله محرمات. نشریه فقه و مبانی حقوق اسلامی، 2، 261- 280.
    12. حرعاملی، محمد‌بن حسن (1409هـ.ق). وسائل الشیعه. قم: مؤسسه آل البیت (ع).
    13. حرعاملی، محمد‌بن حسن (1416هـ.ق). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. قم: مؤسسه آل البیت (ع) لاحیاء التراث.
    14. حسینی شیرازی، سیدصادق (1428هـ.ق). الفمساله فی بلاد الغرب. لبنان: دار‌العلوم-مؤسسه الامامه.
    15. حکیم، سید‌محمدسعید طباطبایی (1422هـ.ق). مرشدالمغترب، توجیهات و فتاوی. عراق: دفتر حضرت آیت‌‌الله.
    16. حکیم، سید‌محمدسعید طباطبایی (1427هـ.ق). فقه المراة المسلمة. قم: دار‌الهلال.
    17. حکیم، محمد‌‌تقی‌بن محمد سعید (1429هـ.ق). القواعد العامه فی الفقه المقارن. تهران: المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامی.
    18. حیدری، علی‌نقی (1412هـ.ق). اصول الاستنباط. قم: لجنها داره الحوزه العلمیه.
    19. خویی، سیدابوالقاسم (1416هـ.ق). صراط النجاه. قم: مکتب نشر المنتخب.
    20. خویی، سید‌ابوالقاسم (1418هـ.ق). موسوعه الامام الخویی. قم: مؤسسه احیاء آثار الامام الخویی.
    21. دهقان‌‌نژاد، رضا (1395). حریم‌‌شناسی زن و مرداز منظر قرآن کریم. مجموعه مقالات ششمین همایش قرآن کریم سفینه النجاه عصر با موضوع فرهنگ و عفاف و حجاب. تهران.
    22. روحانی، محمدصادق (1383). استفتائات. بی‌جا: حدیث دل.
    23. زبیدی، محب‌‌الدین (1414هـ.ق). تاج العروس. محقق: شیری، علی. بی‌‌جا: دار‌الفکر للطباعه و النشر و التوزیع.
    24. سبحانی ‌‌تبریزی، جعفر (1415هـ.ق). الرسائل الاربع. قم: مؤسسه امام صادق(ع).
    25. سیستانی، سیدعلی (1401هـ.ق). مشاهده شده در وب‌سایت https: //www. sistani. org>arabic
    26. سیوری حلى، مقداد‌بن عبدالله (1425هـ.ق). کنز العرفان فی فقه القرآن. قم: انتشارات مرتضوى.
    27. شاکری، شکرالله (1398). حکم دست‌‌دادن با زنان. نشریه علمی-پژوهشی فقه خانواده، (4)1، 79- 112.
    28. شبیری‌زنجانی، سید‌موسی (1419هـ.ق). کتاب نکاح. قم: مؤسسه پژوهشی رأی‌پرداز.
    29. شریف کاشانی، ملاحبیب‌‌الله (1404هـ.ق). تسهیل المسالک الی المدارک. قم: المطبعه العالمیه.
    30. شهیدثانی، زین‌‌الدین‌بن علی (بی‌‌تا). فوائد القواعد. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه.
    31. شیخ صدوق، محمد‌بن على (1413هـ.ق). من لا یحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه.
    32. شیخ صدوق، محمدبن علی (1382). ثواب الاعمال و عقاب الاعمال. قم: نسیم کوثر.
    33. صاحب جواهر، محمد‌بن حسن‌بن باقر (1417هـ.ق). معجم فقه الجواهر. لبنان: دار‌الغدیر للطباعه و النشر و التوزیع.
    34. صافی، لطف‌‌الله (1385). جامع الاحکام. قم: دفتر تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌‌الله العظمی صافی گلپایگانی.
    35. صدر، سیدمحمد (1420هـ.ق). ماوراء الفقه. لبنان: دار‌الأضواء للطباعه و النشر و التوزیع.
    36. صدر، محمد‌‌باقر (1417هـ.ق). بحوث فی فی علم الاصول. بیروت: دار‌‌‌الرشد.
    37. طاهرنیا، احمد (1388). دست‌‌دادن با نامحرم از نگاه آیات و روایات. نشریه فقه، 59(16)، 214- 243.
    38. طباطبایی حکیم، محمدسعید (1433هـ.ق). الفتاوی. قم: دار‌الهلال.
    39. طباطبایی، سید‌محمدحسین (1417هـ.ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: مؤسسه انتشارات اسلامی.
    40. طوسی، محمدبن‌‌حسن (1414هـ.ق). الامالی. قم: دار‌الثقافه.
    41. عاملی، یاسین عیسی (1413هـ.ق). الاصطلاحات الفقهیه فی الرسائل العلمیه. بیروت: دار‌البلاغه.
    42. علامه حلی، حسن‌بن یوسف (1413هـ.ق). قواعد الاحکام. قم: جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه.
    43. علامه حلی، حسن‌بن یوسف (1420هـ.ق). تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه. قم: مؤسسه امام صادق (ع).
    44. علامه حلی، حسن‌بن یوسف (1388). تذکره الفقهاء. قم: مؤسسه آل البیت (ع).
    45. علامه حلی، حسن‌بن یوسف (1413هـ.ق). مختلف الشیعه. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
    46. علامه مجلسی، محمد‌‌باقر‌بن محمدتقی (1403هـ.ق). بحار الانوار. بی‌‌جا: مؤسسه الوفا.
    47. علوی گرگانی، محمدعلی (1384). اجوبه المسائل. قم: دفتر حضرت آیت‌‌الله علوی گرگانی.
    48. فاضل لنکرانی، محمد (1408هـ.ق). تفصیل الشریعه (‌‌الصلاه). قم: مؤلف.
    49. فاضل ‌‌لنکرانی، محمد (1425هـ.ق). ثلاث رسائل. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار (ع).
    50. فاضل هندى، محمد‌بن حسن (1416هـ.ق). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
    51. فخرالمحققین، محمد‌بن حسن (1387). ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد. قم: اسماعیلیان.
    52. فضل‌‌الله، محمدحسین (1419هـ.ق). فقه الحیاه. بیروت: مؤسسه العارف للمطبوعات.
    53. قاسمی، محمدعلی (1395). فقه درمان. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار (ع).
    54. قرائتی، محسن (1383). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگی درس‌‌هایی از قرآن.
    55. کلینی، محمد‌بن‌یعقوب (1363). الکافی. تهران: دار‌الکتب الاسلامیه.
    56. محقق کرکی، علی‌بن‌حسین (1414هـ.ق). جامع المقاصد. قم: مؤسسه آل‌البیت (ع).
    57. مشکلی قنددشتی، محمد.، و شاکری، بلال (1398). ‌بررسی جواز و عدم جواز لمس و دست‌‌دادن با زن مسلمان و غیر‌‌مسلمان از منظر فقه امامیه. نشریه جستارهای فقهی و اصولی، 16(5)، 141- 159.
    58. مشکینی اردبیلی، علی (1374). اصطلاحات الاصول و معظم ابحاثها. قم: الهادی.
    59. مطهرى، مرتضى (بی‌‌تا). فقه و حقوق (مجموعه آثار). قم: بی‌‌نا.
    60. مظاهری، حسین (1389). توضیح المسائل. قم: مؤسسه فرهنگی مطالعاتی الزهراء (ع).
    61. مفید، محمد‌بن محمد (1413هـ.ق). احکام النساء. قم: الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید.
    62. مکارم شیرازی، ناصر (1378). تفسیر نمونه. تهران: دار‌الکتب الاسلامیه.
    63. مکارم‌‌ شیرازی، ناصر (1411هـ.ق). القواعد ‌‌الفقهیه. قم: مدرسه امام امیرالمؤمنین (ع).
    64. مکارم شیرازی، ناصر (1426هـ.ق). احکام النساء. قم: مدرسه امام علی‌بن ابی طالب (ع).
    65. مکارم شیرازی، ناصر (1427هـ.ق). استفتائات. قم: مدرسه الامام علی‌بن ابی طالب (ع).
    66. منتظری، حسینعلی (1384). استفتائات. تهران: نشر سایه.
    67. موسوی‌‌‌بجنوردی، سید‌حسن (1419هـ.ق). القواعد الفقهیه. قم: نشر الهادی.
    68. موسوی‌خمینی، روح‌‌الله (1392). استفتائات. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام (ره).
    69. موسوی‌خمینی، سیدروح‌‌الله (1421هـ.ق). کتاب الطهاره. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
    70. نراقى، مولى احمد‌بن محمد مهدى (1417هـ.ق). عوائد الأیام فی بیان قواعد الأحکام. قم: دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه.
    71. یزدی، محمدکاظم (1376). سؤال و جواب. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
    72. یزدی، محمدکاظم (1388). العروه الوثقی و التعلیقات علیها. قم: مؤسسه السبطین (ع).
    73. یزدی، محمدکاظم (1421هـ.ق). العروه الوثقی. قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
The Islamic Journal Of Women and The Family
Volume 10, Issue 4 - Serial Number 29
January 2023
Pages 113-134

Files

Share

How to cite

Statistics