مقایسه تعارضات زناشویی همسران رشدیافته در خانواده‌‌های کم‌جمعیت و پرجمعیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران،‌ ایران.

2 کارشناس ارشد روان‎شناسی عمومی، دانشگاه پیام نور تهران، واحد اسلامشهر.

10.22034/ijwf.2025.18771.2275

چکیده

هدف: پژوهش حاضر باهدف مقایسه میزان تعارضات زناشویی همسران رشدیافته در خانواده‌‌های کم‌جمعیت (فرزندان کمتر) و پرجمعیت (فرزندان بیشتر) انجام شد.
روش: این پژوهش به‌روش کمی غیرآزمایشی از نوع علی-مقایسه‌ای انجام شد. جامعه آماری شامل زوج‌های طلبه ساکن مجتمع‌های مسکونی شهر قم بود که تعداد ۶۲۶ نفر (۳۱۳ زوج) از ایشان به‌روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و به پرسش‌نامه‌های جمعیت‌شناختی و‌ تعارضات زناشویی ثنایی و همکاران (۱۳۸۷) پاسخ دادند.
یافته‌ها: یافته‌ها پژوهش نشان داد که بین تعارضات زناشویی افراد رشدیافته در خانواده‌های کم‌جمعیت و کسانی‌که در خانواده‌های پرجمعیت رشد یافته بودند تفاوت آماری معناداری وجود دارد؛ یعنی همسرانی که از خانواده‌های پرجمعیت بودند نسبت به همسرانی که از خانواده‌های کم‌فرزند و کم‌جمعیت بودند تعارضات زناشویی کمتری داشتند.
نتیجه‌گیری: در تحلیل و تبیین عوامل تعارضات زناشویی و برنامه‌ریزی برای پیشگیری و مقابله با آن، ضروری است به تعداد اعضای خانواده و میزان فرزندآوری، بیش‌ازپیش توجه شود و برنامه‌های بلندمدت برای انگیزه‌بخشی و افزایش رشد جمعیت مورد هدف قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparison of Marital Conflicts of Spouses Raised in Small-Sized and Large-Sized Families

نویسندگان [English]

  • Massoud Nooralizadeh Miyanji 1
  • Zohair Ahmadi 2
1 Faculty member of Psychology Department, Shahid University, Tehran, Iran.
2 Department of Psychology, payamnoor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective: The present study was conducted to compare the extent of marital conflicts between spouses raised in small-sized families (fewer children) and those raised in large-sized families (more children).
Methods: This research employed a quantitative, non-experimental, causal-comparative method. The statistical population included couples of seminary students residing in residential complexes in Qom city. A sample of 626 individuals (313 couples) was selected through cluster sampling. Participants responded to demographic questionnaires and the Marital Conflict Questionnaire developed by Sanaei and colleagues (2008).
Findings: The findings indicated a statistically significant difference in marital conflicts between individuals raised in small-sized families and those raised in large-sized families. Specifically, spouses from large-sized families reported fewer marital conflicts compared to spouses from small-sized families with fewer children.
Conclusion: Therefore, it is essential to pay greater attention to the number of family members and the rate of childbearing when analyzing the factors contributing to marital conflicts and planning for their prevention and management. Long-term programs aimed at motivating and increasing population growth should be targeted

کلیدواژه‌ها [English]

  • family
  • childbearing
  • population
  • number of children
  • marital conflicts

مراجع

احدی، حسن.، و بنی‌جمالی، شکوه‌السادات (1375). مفاهیم بنیادی در روان‌شناسی کودک و روان‌شناسی رشد. تهران: انتشارات بنیاد.
اسماعیل‌زاده مشکی، پروانه.، و زینالی، علی (1399). نقش تجربه‌های سوءرفتار دوران کودکی در پیش‌بینی روان‌بنه‌های هیجانی در بزرگسالی. نشریه سلامت روان کودک، 3(7)، 129- 141.
آقایاری‌هیر، توکل.، فرخی نگارستان، مینا.، و لطیفی مجره، سیده صدیقه (1395). فرزندآوری به‌مثابه‌ مخاطره؛ مطالعه کیفی زمینه‌های کم‌فرزندی در شهر تبریز. نشریه شورای فرهنگی- اجتماعی زنان و خانواده، 73(19)، 7- 33.
بشکار، سلطانعلی.، سودانی، منصور.، و شهنی ییلاق، منیجه (1391). تأثیر آموزش مهارت‌های مدیریت خشم در کاهش تعارضات زناشویی. نشریه دستاوردهای روان‌شناختی (علوم تربیتی و روان‌شناسی)، 1(4)، 199- 226.
بیاتی، فاطمه (1383). مقایسه سازگاری عاطفی، اجتماعی، آموزشی و همدلی مادران و دختران در بین دانش‌آمـوزان دختـر تک‌فرزند و چندفرزند مقطع راهنمایی شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره و راهنمایی. دانشگاه الزهرا. تهران.
خوانین‌زاده، زهرا.، رسولی، رویا.، و رضاییان فرجی، حمیدرضا (1402). تجربه زیسته فرزندان نوجوان خانواده‌های دارای تعارض زناشویی در ایران. نشریه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 54(14)، 85- 114.
رزاقی نصرآباد، حجیبه بی‌بی.، حسینی، زینب.، و شیخی، محمدتقی (1395). تجربه زیسته زنان شهر شهریار از تک‌فرزندی با تأکید بر چرایی و پیامدهای آن. نشریه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، 15(22)، 42- 82.
ساطوریان، سید عباس.، طهماسیان، کارینه.، و احمدی، محمدرضا (1393). مقایسه مشکلات رفتاری کودکان در خانواده‌های تک‌فرزند و دوفرزند. نشریه روان‌شناسی و دین، 7(3)، 65- 80.
سردارپور گودرزی، شاهرخ.، درخشان‌پور، فیروزه.، صدر، سید سعید.، و یاسمی، محمدتقی (1382). اختلال‌های رفتاری در کودکان خانواده‌های تک‌فرزند و چندفرزند شهر تهران. نشریه روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)،9(1)،20- 26.
سعیدی، میلاد.، نعیمی، ابراهیم.، و کاظمیان، سمیه (1399). مقایسه ابعاد جسمانی و روان‌شناختی زوجین براساس تعداد فرزندان. نشریه پویش در آموزش علوم انسانی دانشگاه فرهنگیان، 1(18)، 101- 113
شجاعی، جواد.، و یزدخواستی، بهجت (1396). تجربه زیسته تک‌فرزندان از تک‌فرزندی: مطالعه دختران بالای 18 سال. نشریه زن در توسعه و سیاست، 4(15)، 447- 476.
شقاقی شیری، ولی‌اله.، و احمدی، محمدسعید (1394). مقایسه انگیزش پیشرفت و ابعاد آن در نوجوانان خانواده‌های تک‌فرزند و چندفرزند. کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی، روان‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران.
شولتز، دوان‌پی.، و شولتز، سیدنی‌ الن (1392). نظریه‌های شخصیت. تهران: نشر ویرایش.
شیدعنبرانی، بهناز.، نامور طباطبایی، سیدسجاد.، محدث اردبیلی، ابوالفضل.، و امین، طاهره (1398). بررسی نقش بدرفتاری عاطفی دوران کودکی و سبک‌های فرزندپروری در پیش‌بینی صفات مرضی شخصیت در بزرگسالی. نشریه مطالعات روان‌شناسی و علوم تربیتی، 5(1)، 19- 33.
عالمی نیسی، مسعود (1394). بررسی تطبیقی تأثیر تعداد فرزندان بر فقر اعضای نهاد خانواده در کشورهای مختلف. نشریه جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 6(2)، 39- 78.
عالمی نیسی، مسعود (1397). فراتحلیل تحقیقات تجربی پیرامون رضایت از زندگی و تعداد فرزندان در کشورهای مختلف. نشریه شورای فرهنگی-اجتماعی زنان و خانواده، 79(20)، 7- 44.
علیزاده، فاطمه.، کریمی‌نیا، محمدمهدی.، و انصاری مقدم، مجتبی (1400). آسیب‌شناسی‌های تک‌فرزندی در جامعه (با نگاهی به دستورات اسلامی). نشریه دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی، 4(40)، 76- 86.
فرازمند، شیرین.، محمدخانی، پروانه.، پورشهباز، عباس.، و دولتشاهی، بهروز (1396). نقش منابع بدرفتاری‌های عاطفی دوران کودکی در پیشبینی طرح‌واره‌های ناسازگار شرطی و غیرشرطی در بزرگسالی. نشریه اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، 12(44)، 40- 50.
فروتن، کاظم (1401). کاهش نرخ باروری ایرانیان به ۱.۶۷، فاصله کمی با سیاه‌چاله جمعیتی داریم، مشاهده شده در خبرگزاری ایسنا: https://www.isna.ir/news/1401120906615
کریمیان، زهرا.، شهبازی‌راد، افسانه.، و حقیقی کرمانشاهی، مارال (1394). مقایسه شناخت اجتماعی کودکان دختر خانواده‌های تک‌فرزند و چندفرزند 5 و 7 ساله شهر اصفهان. نشریه علمی-پژوهشی شناخت اجتماعی، 4(2)، 22- 34.
لعلی، مرتضی.، و عابدی، احمد (1387). بررسی رابطه بین سابقه انواع بدرفتاری والدین در دوران کودکی با افسردگی دوران بزرگسالی در بیماران سرپایی مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان. نشریه مطالعات روان‌شناختی، 17(4)، 81- 94.
مرادی، هادی.، و دولتخواه، محمد (1401). علل و پیامدهای تک‌فرزندی در ایران. نشریه معرفت، 31(12)، 67- 79.
نادری، خیرالنساء (1388). مرگ عزیزان در کودکی و خودبیمارانگاری در بزرگسالی با تأکید بر رویکرد روان‌کاوی. نشریه تازه‌های روان‌درمانی، 6(51 و 52)، 86- 97.
وصال، محمد.، رحمتی، محمدحسین.، و فارغ‌بال خامنه، محمدامین (1396). رابطه میان تعداد فرزندان و عملکرد تحصیلی آنان. نشریه مطالعات جمعیتی، 2(3)، 91- 116.
هوشمندی، رودابه.، احمدی، خدابخش.، و کیامنش، علیرضا (1398). تحلیلی بر علل تعارضات زناشویی در دو دهه اخیر (یک مرور نظامند). نشریه علوم روان‌شناختی، 79(18)، 819- 828.
یوسف‌پور طالقانی، ثنا (1402). بررسی وجود و یا عدم وجود رابطه میان تعداد فرزندان خانواده بر وضعیت تحصیلی هریک از آنها. سومین همایش بین‌المللی روان‌شناسی، علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و فرهنگی. همدان. https://civilica.com/doc/1771060
یوسفی، زهرا.، و کریم‌نژاد، ریحانه (۱۳۹۷). اثربخشی آموزش همسرداری مبتنی بر شفقت بر بهبود روابط خانوادگی، تعارضات زناشویی، بخشش و صمیمیت زوجین ناشنوا و کم‌شنوای شهر اصفهان. نشریه مطالعات زن و خانواده، 6(2)، 119- 123.
 
Alidosti, M., Dehghani, S. L., Babaei-Heydarabadi, A., & Tavassoli, E. (2016). Comparison of Parenting Style in Single Child and Multiple Children Families. Iranian Journal of Health Sciences, 4(2), 49- 54.
Derakhshanpour, F., Khosravi, A., khajavi, A., Shahini, N., Kashani, L., & Salimi, Z, (2020). Comparing social skills between children of single-child and multiple-children families. Fundamentals of Mental Health, 22(4),211- 216.
Kowal, M., Groyecka-Bernard, A., Kochan-Wójcik, M., & Sorokowski, P. (2021). When and how does the number of children affect marital satisfaction? An international survey. PLoS ONE, 16(4), e0249516. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0249516
Malouff, J. M., Thorsteinsson, E. B., Schutte, N. S., Bhullar, N., & Rooke, S. E. (2010). The Five-Factor Model of personality and relationship satisfaction of intimate partners: A meta-analysis. Journal of Research in Personality, 44(1), 124- 127.
Navabinejad, S., Rostami, M., & Parsakia, K. (2023). The Mediating Role of Emotional Intelligence in the Relationship between Marital Conflicts and Tendency to Marital Infidelity in Couples. Journal of Assessment and Research in Applied Counseling, 5(1), 1-9.
Stroud, C. B., Durbina, C. E., Saigal, S. D., & Knobloch-Fedders, L. M. (2010). Normal and abnormal personality traits are associated with marital satisfaction for both men and women: An Actor–Partner Interdependence Model analysis. Journal of Research in Personality, 44(4), 466- 477.
Tasew, A. S., Getahun, K. K., & Prete, G. (2021). Marital conflict among couples: The case of Durbete town, Amhara Region, Ethiopia. Cogent Psychologys, 8(1), https://doi.org/10.1080/23311908.2021.1903127

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار